بعد از خرید و فروش فیش حج در زمان حج چه دعاهایی کنیم؟

فیش حج - آموزش مناسک فیش حج تمتع بعد از خرید وفروش فیش فیش حج با قیمت مناسب فیش حج عمره و تمتع مستحبات فیش حج بيش از آن است كه در اين رساله بيان شود، لذا به بيان مقدارى از آنها اكتفا مى گردد.
مستحبات سفر
شخصى كه اراده سفر فیش مكه يا سفر ديگر را دارد، مستحب است كه از حضرت حق ـ جل و علا ـ طلب خير كند و وصيّت بنمايد و صدقه بدهد تا آنكه به آن صدقه سلامتى خود را خريدارى نمايد.
و وقتى كه براى مسافرت مهيا شد، مستحب است در خانه خود چهار ركعت نماز در هر ركعتى «فاتحة الكتاب» و سوره «توحيد» را بخواند و بگويد:
«اللّهُمَّ إنِّى أتَقَرَّبُ إلَيْكَ بِهِنَّ فَاجْعَلْهُنَّ خَليفَتى فى أهْلِى وَمَالى.
و مستحب است در كنار درب خانه خود ايستاده و سه مرتبه از پيش رو و طرف راست و طرف چپ سوره فاتحه بخواند و به همين ترتيب سه مرتبه آية الكرسى را بخواند و بعد از آن بگويد:
«اللَّهُمَّ احْفَظْنى وَاحْفَظْ مَامَعىَ وَسَلِّمْنى، وَسَلِّم مَامَعِىَ وَبَلِّغْنى وَبلِّغْ مَا مَعِىَ بِبَلاغِكَ الحَسَنِ الجَميلِ.»
مستحبات احرام
مستحبات احرام چند چيز است:
1 ـ پاكيزه نمودن بدن قبل از احرام و كوتاه نمودن ناخن و شارب و ازاله موهاى زائد بدن.
2 ـ كسى كه قصد فیش حج دارد از اول ماه ذى القعده و شخصى كه قاصد عمره مفرده است پيش از يك ماه، موى سر و ريش را رها كند.
3 ـ غسل احرام؛ و اين غسل از زن حائض و نفساء نيز صحيح است؛ و تقديم اين غسل قبل از ميقات جائز است و در صورت تقديم اگر در ميقات آب يافت شد، مستحب است غسل را اعاده بنمايد. و بعد از اين غسل اگر مكلف لباسى را پوشيد يا چيزى را خورد كه بر مُحرم حرام است باز هم اعاده مستحب است. و اگر مكلف در روز غسل نمود، آن غسل تا آخر شب آينده كفايت مى كند؛ و همچنين اگر غسل در شب نمود تا آخر روز آينده كافى است.
و چون غسل كند اين دعا را بخواند.
«بسم اللّه و باللّه، اللّهُمَّ اجْعَلْهُ لى نُورا و طَهورا و حِرزا وأمْنا من كُلِّ خَوفٍ، و شِفاءً مِن كُلِّ داءٍ و سُقم، اللّهُمَّ طهِّرْنى وطهِّرْ قلبى واشرَح لى صَدْرى، و أجْرِ على لسانى مَحَبَّتكَ و مِدْحَتَكَ و الثَّناءَ عَلَيْكَ، فإنَّهُ لاقَوَّةَ لى إلاّ بك، و قد عَلِمْتُ أنّ قِوامَ دينى التسليمُ لَكَ، والاتِّباعُ لِسُنَّةِ نَبيِّكَ صَلَواتُك عَلَيهِ وَآلِهِ».
4 ـ هنگام پوشيدن دو جامه احرام بگويد:
«اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى رَزَقنى ما اُوارى به عَورَتى، و اُؤدّى فيه فَرْضى، و أعبُدُ فيه ربِّى، و أنتهى فيه الى ما امَرَنى، اَلْحَمْدُلِلّهِ الّذى قَصَدْتُهُ فَبَلَّغَنى، و أرَدْتُهُ فَاَعاننى و قَبِلَنى و لَمْ يَقطَعْ بى، وَوَجْهَهُ أردتُ فَسَلَّمَنى، فهو حِصْنى وَكَهْفى و حِرْزى، و ظَهرى و مَلاذى، و رجائى ومَنْجاى و ذُخْرى، و عُدَّتى فى شِدَّتى ورَخائى».
5 ـ آنكه دو جامه احرام از پنبه باشد.
6 ـ آنكه احرام را به ترتيب ذيل ببندد: در صورت تمكّن بعد از فريضه ظهر و در صورت عدم تمكن، بعد از فريضه ديگر و در صورت عدم تمكن از آن، بعد از شش يا دو ركعت نماز نافله، كه مستحب است در ركعت اول پس از حمد سوره توحيد و در ركعت دوم سوره جحد (كافرون) را بخواند و شش ركعت افضل است؛ و بعد از نماز، حمد و ثناى الهى را بجا آورد و بر پيغمبر و آل او صلوات بفرستد آنگاه بگويد:
«اَللّهُمَّ انى اسألُكَ اَنْ تَجْعَلَنى مِمَّن استَجابَ لَكَ، و آَمَنَ بِوَعْدِكَ، وَاتَّبَعَ اَمْرَكَ فَإنّى عَبْدُكَ وفى قَبضَتِك، لااُوقى إلاّ ما وقَيْتَ، ولاآخُذُ إلاّ ما اعطَيْتَ، و قَد ذكرْتَ الحجَّ، فأسألُكَ أن تَعْزِمَ لى عَليهِ عَلى كِتابك و سُنَّةِ نبيِّكَ صلّى اللّه عليه وآله، و تُقوِّيَنى على ما ضَعُفتُ عنه، و تُسلِّمَ مِنِّى مَناسِكى، فى يُسرٍ مِنكَ وعافيةٍ، واجْعَلْنى من وَفْدكَ الَّذين رَضيتَ وأرتَضيتَ وسَمَّيْتَ وَكَتبْت.
اللّهُمَ إنَّى خَرَجتُ مِن شُقَّةٍ بَعيدَةٍ وأنْفَقْتُ مالى اِبْتغاءَ مَرْضاتِكَ، اللّهُمَّ فَتَمِّم لى حَجّى و عُمْرَتى، اللّهُمَّ إنّى اُريدُ التمتّع بِالعُمْرَةِ إلى الحَجِّ على كتابكَ وسُنَّةِ نَبِيّكَ صلّى اللّه عليه وآله وسلّم، فإن عَرَضَ لى عارضٌ يَحبسُنى، فحُلَّنى حيثُ حَبَسْتَنى لِقَدَرِكَ الّذى قَدَّرْتَ علىَّ، أللّهُمَّ إنْ لم تَكُنْ حَجَّةٌ فَعْمرةٌ.
أَحرمَ لَكَ شَعرى وبَشَرى، ولَحْمى ودَمى، وعِظامى ومُخّى وعَصَبى، من النِّساء و الثِّيابِ وَالطِّيبِ، أبتغى بذلك وجْهَكَ وَالدّارَ الآخرةَ».
7 ـ آنكه نيت احرام را به زبان تلفظ نمايد؛ و براى مردن مستحب است تلبيه را بلند بگويند.
8 ـ سابقا گفتيم كه تلبيه واجب كه احرام به آن محقق مى شود بنابر احوط اين است: «لبَيَّكَ اللّهُمَّ لبَيَّكَ لبَيَّكَ لاشَريكَ لَكَ لبَيَّكَ إنَّ الحَمْدَ والنِّعْمَةَ لَكَ وَالمُلك لاشَريكَ لَكَ».

و مستحب است بعد از آن بگويد:
«لَبَّيكَ ذاالمعارجِ لبَّيك، لبّيكَ داعِيا إلى دارِ السّلامِ لبَّيك، لبّيكَ غفّارَ الذُنوُبِ لبّيك، لبّيكَ اهلَ التلبيةِ لبّيك، لبّيك ذاالجلالِ والاكرامِ لبّيكَ، لبَّيكَ تُبِدئُ والمعادُ إليكَ لبّيكَ، لبّيكَ تَستغنى و يُفْتَقَرُ إليكَ لبّيك لبّيك مَرعُوبا وَ مَرهوبا إليكَ لبّيك، لبّيكَ إلهَ الحق لَبّيَك، لبّيك ذاالنَّعْماءِ والفَضْلِ الحَسنِ الجَميلِ لبَّيكَ، لبَّيكَ كشّافَ الكُرَبِ العظامِ لبَّيكَ، لبّيكَ عبدُك وابنُ عبدَيكَ لبّيكَ، لبّيكَ يا كريمُ لبّيك».
و اين جملات را نيز بگويد خوب است:
«لبّيكَ اتقرّبُ إليك بمحمّدٍ وآل محمّدٍ لبّيك، لبّيكَ بحجّة أو عُمرةٍ لبّيكَ، لبّيكَ وهذه عُمْرةُ متعة إلى الفیش حج لبّيك، لبّيكَ تلبيةً تمامُها و بلاغُها عليك».
9 ـ آنكه تلبيه ها را در حال احرام تكرار كند و در موارد ذيل نيز آن را بگويد: وقت بر خواستن از خواب؛ بعد از هر نماز واجب و مستحب؛ وقت رسيدن به سواره؛ هنگام بالا رفتن از تلّ يا سرازير شدن از آن؛ وقت سوار شدن يا پياده شدن؛ و اوقات سحر تلبيه بسيار بگويد، و زن حائض و نفساء نيز اين تلبيه ها را بگويند. و شخصى كه عمره تمتّع را بجا مى آورد، تلبيه گفتن او تا ديدن خانه هاى فیش مكه معظّمه مستحب است و بعد از آن بايد قطع نمايد؛ و اما كسى كه براى فیش حج مُحرم شده، مى تواند تلبيه را تا ظهر روز عرفه ادامه دهد.
مكروهات احرام
مكروهات احرام چند چيز است:
1 ـ احرام در جامه سياه مكروه است؛ و افضل احرام در جامه سفيد است؛ و ظاهر بعض روايات معتبر، عدم كراهت لباس سبز است.
2 ـ خوابيدن مُحرم در لباس و بالش سياه رنگ.
3 ـ احرام بستن در جامه چركين؛ و اگر جامه در حال احرام چرك شود بهتر آن است كه مكلف مادامى كه در حال احرام است، آن را نشويد.
4 ـ استعمال حنا پيش از احرام در صورتى كه اثر آن تا حال احرام باقى بماند.
5 ـ حمام رفتن و ساييدن بدن.
6 ـ لبيك گفتن مُحرم در جواب كسى كه او را صدا نمايد، بلكه احوط ترك آن است.
مستحبات دخول حرم
1 ـ همين كه حاجى به حرم رسيد، پياده شده و به جهت دخول حرم غسل نمايد.
2 ـ از براى تواضع و فروتنى نسبت به حضرت حق ـ جل علا ـ پا برهنه شده و آنچه را كه در پا نموده بوده را در دست گرفته داخل حرم شود، و اين عمل، ثواب زيادى دارد.
3 ـ هنگام دخول حرم اين دعا را بخواند:
«اللّهُمَّ إنَّكَ قُلتَ فى كتابِكَ، و قولُكَ الحقّ: و أذِّنْ فِى النّاسِ بالحجِّ يأتُوكَ رِجالاً و عَلى كلِّ ضامرٍ يأتينَ مِنْ كلِّ فَجٍّ عميقٍ، اَللّهُمَّ إنّى أرجو أنْ أكوُنَ مِمَّنْ اجابَ دعوتَك، قَد جئتُ من شُقَّةٍ بَعيدةٍ و فَجٍّ عَميقٍ، سامعا لِنِدائِك و مُستجيبا لَك، مُطيعا لأمرِك، و كلُّ ذلك بِفَضْلِك عَلىَّ و إحسانِك إلىَّ.
فَلَكَ الحُمْد على ما وَفَّقْتَنى لَهُ أبتغى بذلك الزُّلفةَ عِنْدَك، وَالقُربَةَ إليك والمنزلةَ لدَيك، والمَغْفِرةَ لذُنوبى، والتَّوْبَةَ علىَّ منها بمنِّكَ، اللّهُمَّ صلِّ عَلى مُحمدٍ وآل مُحمَّد وحرِّم بَدَنى على النّارِ، وآمِنّى مِن عَذابِك بِرَحمَتِكَ يا ارحَمَ الرّاحمين».
مستحبات وارد شدن فیش مكه معظّمه
براى وارد شدن فیش مكه معظّمه نيز غسل مستحب است؛ و هنگام وارد شدن به فیش مكه معظّمه مستحب است كه شخص با حالت تواضع وارد شود؛ و كسى كه از راه مدينه برود، از بالاى فیش مكه داخل شده و وقت بيرون آمدن از پايين آن بيرون آيد.
آداب مسجدالحرام و فیش مكه معظّمه
مستحب است مكلف براى وارد شدن به مسجد الحرام، غسل بنمايد؛ و همچنين مستحب است با پاى برهنه و با حالت آرامش و وقار وارد شود؛ و هنگام ورود، از درب «بنى شيبه» وارد شود؛ و گفته اند كه درب «بنى شيبه» در حال كنونى، مقابل «باب السلام» است، بنابراين خوب است كه از «باب السلام» وارد شده و مستقيما بيايد تا از اسطوانات بگذرد؛ و مستحب است بر در مسجدالحرام ايستاده و بگويد:
«السّلام عليكَ ايّها النّبىُ ورَحْمَةُ اللّهِ وَبَركاتُهُ، بسم اللّه و بِاللّهِ، وَمِنَ اللّهِ و ما شاءَاللّه، السّلامُ عَلى انبياءِ اللّهِ ورُسُلِهِ، وَالسّلامُ على رَسُولِ اللّه، و السّلامُ على إبراهيمَ خَليلِ اللّهِ، والحَمْدُلِلّهِ رَبِّ العالمين».
پس داخل مسجدالحرام شود و رو به كعبه دستها را بلند نموده و بگويد:
«اللّهُمَّ إنِّى اَسْاَلُكَ فى مَقامى هذا، فى اوّلِ مناسِكى، ان تَقبَلَ تَوبَتى و ان تَجاوَزَ عن خَطيئَتى و تَضَعَ عنِّى وِزْرى، اَلْحَمْدللّه الَّذى بَلَغَنى بَيتَهُ الحرامَ، اللّهُمَّ إنِّى اُشهِدُكَ أنَّ هذا بيتُك الحرامُ الّذى جعلتَهُ مَثابَةً للناسِ وأمْنا مُباركا و هُدىً للعالمين.
اللّهُمَّ إنِّى عَبْدُكَ، والبلدُ بلدُك، والبيتُ بيتُكَ، جئتُ اَطْلبُ رَحْمَتَكَ، وأؤُمّ طاعَتَكَ، مُطيعا لأمرك، راضيا بقَدَرك، أسألكَ مسألةَ الفقيرِ إليك، الخائفِ لِعُقوبَتِكَ، اللّهُمَّ افتَحْ لى ابوابَ رَحْمَتِكَ، واسْتَعمِلنى بطاعتِك ومَرْضاتِك».
و در روايت ديگر وارد است كه نزد درب مسجد بگويد:
«بسم اللّهِ وباللّه، و مِن اللّهِ وَإلىَ اللّهِ و ما شاء اللّه، و على مِلَّةِ رسولِ اللّه صلّى اللّه عليه وآله، و خيرُ الأسماء للّه، و الحَمْدُللّه، و السّلامُ على رَسُولِ اللّهِ صلّى اللّه عليه وآله ، السّلام على محمّد بن عبداللّه، السلام عليك ايّها النَّبى و رحمةُ اللّهِ وبركاتُه، السّلامُ على أنبياءِاللّه و رسله، السّلامُ على ابراهيمَ خَليِل الرَّحمنِ، السّلامُ على المُرْسَلينَ، والْحَمْدُللّهِ رَبِّ العالَمينَ، السّلامُ علينا و على عبادِ اللّهِ الصّالحينَ.
اللّهُمَّ صلِّ على مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمد، و بارِكْ عَلى مُحمّدٍ وآل محمّد، وارحَمْ مُحمَّدا وآلَ مُحَمَّدٍ، كما صَلَّيْتَ وبارَكْتَ وَتَرَحَّمتَ على إبراهيم وَآلِ إبراهيمَ إنَّكَ حَميدٌ مَجيد، اللّهُمَّ صَلّ عَلى مُحمَّد وآل مُحَمَّد عبْدِكَ ورسولِك، و صَلِّ على إبراهيمَ خليلِكَ، و على انبيائِكَ وَرُسُلِكَ وسَلِّمْ عَلَيْهِمْ، وسَلامٌ على المُرْسَلينَ، والحَمْدُلِلّهِ رَبِّ العالمينَ.
اللّهُمَّ افْتحْ لى ابوابَ رَحْمَتِكَ وَاسْتَعْمِلْنى فى طاعَتِكَ وَمَرْضَاتِكَ واحْفَظْنى بِحِفْظِ الإيمان اَبَدا ما اَبْقَيْتَنى جَلَّ ثَناءُ وَجْهِك، اَلحْمدُلِلّهِ الّذى جَعَلَنى مِنْ وَفْدهِ وَزُوّارِهِ، وَجَعَلَنى مِمّن يَعْمُرُ مَساجِدَهُ، وَجَعَلنى مِمّن يُناجيهِ، اللّهُمَّ إنّى عَبْدُكَ، وَزائِرُكَ فى بَيْتِكَ وَعَلى كُلِّ مَأتىٍّ حَقٌ لِمَن اتاهُ وَزارَهُ، واَنتَ خَيْرُ مَاتىٍّ وَاَكْرَمُ مَزورٍ.
فَاسألُكَ يا اللّهُ يا رَحْمنُ وَبأنّك انَت اللّهُ لاإلهَ إلاّ اَنْتَ، وَحْدَكَ لاشَريكَ لَكَ، وَبِأَنَّكَ واحِدٌ اَحَدٌ صَمَدٌ لَمْ تَلِدْ وَلَمْ تُولَد، وَلَمْ يَكُنْ لَك كُفُوا اَحَدٌ، وأنّ محمّدا عَبْدُكَ وَرَسُولُكَ صلّى اللّه عَليهِ وعَلى اَهْل بيتِه، يا جَوادُ يا كَريمُ يا ماجدُ يا جَبّارُ يا كَريمُ، اَسألُكَ اَن تَجْعَلَ تُحْفَتَكَ إيَّاىَ بزيارتى ايَّاكَ اوَّلَ شى ءٍ تُعْطينى فَكاكَ رَقَبتى مِنَ النَّارِ».
پس سه مرتبه مى گويد:
«اللّهُمَّ فُكَّ رَقَبتى مِنَ النَّار».
پس مى گويد:
«و اوسِعْ علىَّ مِن رِزْقِكَ الحَلالِ الطيِّبِ، وَادْرأ عنى شرَّ شياطينِ الإِنسِ والْجِنِّ، و شرَّ فَسَقَةِ الْعَربِ والعجَمِ».
و مستحب است وقتى كه برابر فیش حجرالأسود قرار گرفت بگويد:
«أشَهْدُ اَنْ لاإله إلاَّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَريكَ لَهُ، وَاَشهدُ اَنّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ و رسولُه، آمَنْتُ باللّه وكَفَرْتُ بالطّاغوتِ وباللاّتِ والعُزّى وبعبادةِ الشيطانِ، و بعبادةِ كلِّ نِدٍّ يُدعى من دُونِ اللّهِ».
پس نزديك فیش حجرالأسود رفته و آن را استلام كند و بگويد:
«اَلحَمْدُلِلّهِ الَّذى هدانا لهذا و ما كُنّا لِنَهْتَدىَ لولا أنْ هَدانا اللّهُ، سُبْحانَ اللّه و الْحَمدلِلّهِ ولاإلهَ إلاّ اللّه و اللّه اكبرُ، أكبرُ مِنْ خَلقِهِ، اكبرُ مِمَّن اَخْشى و اَحذَرُ، ولاإله إلاّ اللّه وحدهُ لاشريكَ له، له المُلكُ ولهُ الحَمْد، يُحيى و يُميتُ، و يُميتُ ويُحيى، بِيدِهِ الخَيْرُ، وهُوَ على كلِّ شى ءٍ قدير».
و صلوات بر پيغمبر و آل او بفرستد، و سلام بر پيغمبران بدهد همان گونه كه وقت دخول مسجد سلام مى داد؛ آنگاه مى گويد: «إنّى أُوْمِنُ بوعدِكَ وَاُوفى بعهدِك».
و در روايت معتبر وارد است كه: وقتى نزديك فیش حجرالأسود رسيدى دستهاى خود را بلند كن و حمد و ثناى الهى را بجاآور، و صلوات بر پيغمبر بفرست و از خداوند عالم بخواه كه فیش حج تو را قبول كند، پس از آن فیش حجر را بوسيده و استلام نما؛ و اگر بوسيدن ممكن نشد، با دست لمس نما؛ و اگر آن هم ممكن نشد، اشاره به آن كن و بگو:
«اللّهُمَّ امانتى ادَّيتُها، و ميثاقى تعاهَدتُهُ لتشهَدَ لى بالمُوافاة، اللّهُمَّ تصديقا بكتابكَ، و على سُنَّةِ نبيِّكَ، اَشْهَدُ ان لاإله إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَريكَ لَهُ، وَأنّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، آمنتُ باللّهِ وَكَفَرتُ بِالْجِبْتِ وَالطّاغوتِ وباللاّتِ والعُزّى، و عِبادَةِ الشَيْطانِ وَعبادةِ كلّ نِدٍّ يُدعى مِن دونِ اللّهِ».
و اگر نتوانى همه را بخوانى، بعضى را بخوان و بگو: «اللّهُمَّ إليْكَ، بَسَطْتُ يَدى، وَفيما عِنْدَك عَظُمَتْ رَغْبَتى فَاقْبَلْ سَبْحَتى، وَاغْفِرْلى وَارْحَمْنى، اللّهُمَّ إنّى اَعُوذُ بِكَ مِنَ الكُفْرِ وَالْفَقْرِ وَمَواقِفِ الخِزْىِ فى الدُّنيا وَالآخِرة».
آداب و مستحبات طواف
مستحب است كه طواف كننده سر برهنه و پا برهنه، مشغول دعا و ذكر الهى باشد؛ و حرف بيهوده نزند؛ و گامها را كوتاه بردارد؛ و كارهايى كه در نماز مكروه است، در طواف نيز ترك نمايد.
و به سند معتبر از حضرت رسول صلى الله عليه و آله وسلم مروى است كه:«هر كه طواف كند خانه كعبه را در وقت زوال با سر برهنه، و گامها را كوتاه بردارد، و چشم خود را از نامحرم و عورت بپوشاند، و در هر شوطى، دست يا بدن خود را بر فیش حجرالأسود بمالد بى آن كه آزارش به كسى برسد، و ذكر الهى را از زبان قطع نكند، بنويسد از جهت او به عدد هر گامى هفتاد هزار حسنه و محو كند از او هفتاد هزار گناه و بلند كند در بهشت از براى او هفتاد هزار درجه و بنويسد از جهت او ثواب آزاد كردن هفتاد هزار بنده كه بهاى هر يك، ده هزار درهم باشد و او را شفيع سازد در هفتاد هزار نفر از اهل بيت او و برآورد از جهت او هفتاد هزار حاجت، اگر خواهد در دنيا به او برساند و اگر خواهد در آخرت.» در حال طواف مستحب است بگويد:
«اللّهُمَّ انى اَسألكَ بِاسْمِكَ الّذى يُمْشى بِهِ عَلى طَلل الماءِ كما يُمشى به عَلى جَدَدِ الأرض، وَاسألُكَ بِاسْمِكَ الّذى يَهْتَزُّ لَهُ عَرْشُكَ، وَأسألُك بِاسْمِكَ الّذى تَهْتَزّ لَهُ أقدامُ مَلائكتِكَ، و أسألُكَ باسْمِكَ الَّذى دَعاكَ بِهِ مُوسى مِن جانِبِ الطّور فَاسْتَجَبْتَ لَهُ وألقَيْتَ عليهِ مَحَبَّةً مِنْكَ، و أسْألُكَ بِاسْمِكَ الّذى غَفَرْتَ بِهِ لِمُحمّدٍ ما تَقدّمَ مِن ذَنْبِهِ وَ ما تأخّر، وَ أتَمَمْتَ عَلَيْهِ نِعْمَتَكَ انْ تَفْعَلَ بى كذا و كذا» و حاجت خود را بطلبد.
و نيز مستحب است در حال طواف بگويد:
«اللّهُمّ إنّى اليكَ فقيرٌ، و انّى خائِفٌ مُسْتَجيرٌ، فَلا تُغَيِّر جِسْمى، وَلا تُبَدِّل اسْمى».
و صلوات بر محمد و آل او بفرستد بخصوص وقتى كه به در خانه كعبه معظّمه مى رسد؛ و وقتى كه به فیش حجر اسماعيل رسيد به ناودان نگاه نموده و بگويد:
«اَللّهُمَّ اَدْخِلْنى الجَنَّة بِرَحْمَتِكَ، و اَجِرْنى بِرَحْمَتِكَ مِنَ النّارِ، وَعافنى مِنَ السُّقْمِ، وَأوسِعْ عَلَىَّ مِنَ الرّزقِ الحَلال، وادْرَأْ عَنّى شَرَّ فَسَقَةِ الجِنِّ والاِْنْسِ، وشَرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ والْعَجَمِ».
و چون از فیش حجر بگذرد و به پشت سر كعبه برسد، بگويد:
«يا ذَا المَنِّ و الطَّولِ والْجُودِ والْكَرمِ، إنّ عَمَلى ضَعيف فَضاعِفْه لى وتَقَبَّلهُ مِنى، إنّك اَنْتَ السَّميعُ العَليمُ».
و چون به ركن يمانى برسد، دست بردارد و بگويد:
«يا اللّهُ يا وَلىَّ العافيةِ، و خالِقَ العافية، و رازقَ العافية، و المُنِعمُ بالعافية، و المَنّانُ بالعافية و الْمُتَفَضِّلُ بالعافية عَلَىّ و عَلى جميعِ خَلْقِكَ، يَا رحمنَ الدّنيا والآخرةِ و رَحيمَهُما، صلِّ على مُحَمَّدٍ وآل مُحمَّدٍ وارْزُقنا العافيةَ، ودَوامَ العافيةِ، و تمامَ العافيةِ، و شُكرَ العافِيَة، فى الدنيا و الآخرةِ يا ارحمَ الرّاحمين».
پس سر به جانب كعبه بالا كند و بگويد:
«اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذىِ شَرَّ فَكِ وَعَظَّمكِ وَالْحَمْدُلِلّهِ الَّذى بَعَثَ مُحَمَّدا نَبيَّا وَجَعلَ عَليَّا إماما اللّهُمَّ اهدِلَهُ خيارَ خَلقكَ وَجنِّبهُ شِرارَ خَلقكَ». و چون ميان ركن يمانى و فیش حجرالأسود برسد بگويد:
«رَبَّنا آتِنا فى الدُّنيا حَسَنَةً وَفى الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ النَّارِ».
و در شوط هفتم وقتى كه به «مستجار»(1) رسيد، مستحب است دو دست خود را بر ديوار خانه بگشايد و شكم و روى خود را به ديوار كعبه بچسباند و بگويد:
«اللّهُمَّ البَيتُ بيتُك، و العبدُ عبدُك و هذا مكانُ العائذ بك من النّار».
پس به گناهان خود اعتراف نموده و از خداوند عالم آمرزش آن را بطلبد كه انشاء الله تعالى مستجاب خواهد شد، بعد بگويد:
«اللّهُمَّ مِن قِبَلِك الرَّوحُ وَالفَرَجُ والعافيةُ، اللّهُمَّ إنّ عملى ضَعيفٌ فَضاعِفْه لى، واغْفِرلى ما اطّلَعْتَ عَلَيْهِ منِّى وَخَفِىَ عَلى خَلْقِك أستجير بِاللّهِ مِنَ النّارِ».
و آنچه خواهد دعا كند؛ و ركن يمانى را استلام كند و به نزد فیش حجرالأسود آمده و طواف خود را تمام نموده و بگويد:
«اللّهُمَّ قَنِّعْنى بِما رَزَقْتَنى، و بارِكْ لى فيما آتَيْتَنى».
و براى طواف كننده مستحب است در هر شوط، اركان خانه كعبه و فیش حجرالأسود را استلام نمايد و در وقت استلام فیش حجر بگويد:
«امانتى اَدَّيْتُها و ميثاقى تَعاهَدتُهُ لتشهَدَ لى بالمُوافاةِ».
مستحبات نماز طواف
در نماز طواف، مستحب است بعد از حمد در ركعت اوّل سوره «توحيد» و در ركعت دوم سوره «جحد» (كافرون) را بخواند، و پس از نماز حمد و ثناى الهى را بجا آورده و صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد و
از خداوند مهربان طلب قبول نمايد. و در بعضى از روايات است كه حضرت صادق عليه السّلام بعد از نماز طواف به سجده رفته و چنين مى گفت:
«سَجَد وَجْهى لَكَ تَعبّدا وَرِقّا، لاإلهَ إلاّ اَنْتَ حَقّا حَقّا، الأوّلُ قَبلَ كُلِّ شَى ء، والآخِرُ بَعْدَ كلِّ شى ء وَهَا اَنَا ذابَيْنَ يَدَيْكَ، ناصيَتى بِيَدِكَ، و اغْفِرلى إنّه لايَغْفِرُ الذَّنبَ العظيمَ غيرُك، فَاغْفِرْلى، فإنِّى مُقِرّ بِذُنُوبى عَلى نَفسى و لايدفَعُ الذَّنبَ العَظيمَ غيرُكَ».
و بعد از سجده روى مبارك آن حضرت از گريه چنين بود كه گويا در آب فرو رفته باشد.
و بعد از فراغ از نماز طواف و پيش از سعى، مستحب است به نزد چاه زمزم رفته و از آب آن به سر و پشت خود بريزد و بگويد:
«اللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلما نافِعا، و رِزقا واسعا، و شفاءً مِنْ كُلِّ داءٍ و سُقمٍ».
پس از آن به نزد فیش حجرالأسود بيايد؛ و مستحب است از درى كه محاذى فیش حجرالأسود است به طرف صفا متوجّه شود و با آرامى دل و بدن بالاى صفا رفته و به خانه كعبه نظر كند و به ركنى كه فیش حجرالأسود در او است رو نمايد و حمد و ثناى الهى را بجا آورد و نعمتهاى الهى را به ياد آورد، آنگاه اين اذكار را بگويد: «اَللّهُ اَكْبَر» هفت مرتبه «اَلْحَمْدُلِلّهِ» هفت مرتبه «لاإلهَ إلاّ اللّهُ» هفت مرتبه «لاإلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَريكَ لَهُ، لَهُ الْمُلكُ وَلَهُ الْحَمْدُ يُحيى وَيُميتُ وَيُميتُ وَ يُحيى وَهُوَ حَىٌّ لايَمُوتُ وَهُوَ عَلى كُلِّ شَئٍ قَديرٌ» سه مرتبه، پس صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد پس بگويد: «اَللّهُ اَكْبَرُ عَلى مَا هَدانا وَالْحَمْدُلِلّهِ عَلى ما أبْلانا وَالْحَمْدُلِلّهِ الحَىِّ الْقَيُّومِ وَالْحَمْدُلِلّهِ الدَّائِمِ» سه مرتبه.
پس بگويد: «أشْهَدُ أنْ لاإلهَ إلاّ اللّهُ وَأشْهَدُ أنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَرَسُولهُ لاَنَعْبُدُ إلاّ إيّاهُ، مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ» سه مرتبه، پس بگويد: «اَللّهُمَّ إنِّى أسألُكَ العَفو وَالعَافيةَ وَاليَقينَ فى الدُّنيا وَالآخِرَةِ» سه مرتبه، آن گاه بگويد: «اَللّهُمَّ آتِنا فِى الدُّنْيا حَسَنَةً وَفى الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ النّارِ» سه مرتبه، پس بگويد: «اَللّهُ اَكْبَرُ» صد مرتبه، «لااِلهَ إلاّ اللّه» صد مرتبه «اَلْحَمْدُلِلّهِ» صد مرتبه «سُبْحان اللّهَ» صد مرتبه، پس بگويد:
«لاإله إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ، اَنْجَزَ وَعْدَهُ وَنَصَرَ عَبْدَهُ، وَغَلَبَ الأحْزابَ وَحْدَهُ، فَلَهُ المُلْكُ ولَهُ الحَمْدُ، وَحْدَهُ وَحْدَهُ، اللّهُمَّ بارِكْ لى فِى الْمَوتِ و فيما بَعْدَ الْمَوْت، اللّهُمَّ إنّى اَعُوذُ بِكَ مِنْ ظُلْمَةِ القَبْرِ وَوَحْشَتِهِ، اَللّهُمَّ اظِلَّنى فى ظِلِّ عَرْشِكَ يوْمَ لاظِلَّ إلاّ ظِلُّكَ».
و بسيار تكرار كند سپردن دين و نفس و اهل و مال خود را به خداوند عالم، پس بگويد:
«أستَودِعُ اللّهَ الرَحمنَ الرَّحيمَ الَّذى لاتَضيعُ وَدائِعهُ دينى ونَفْسى وَ اَهْلى، اللّهُمَّ اسْتَعْمِلْنى على كِتَابِكَ وَسُنَّةِ نَبيِّكَ وتَوَفَّنى عَلى مِلَّتِهِ، وَاَعِذْنى من الْفِتنَة».
پس سه مرتبه، بگويد: «اَللّهُ أكبَر» سپس دعاى گذشته را دو مرتبه تكرار كند و يك بار تكبير بگويد و مستحب است كه باز دعاى گذشته را تكرار نمايد؛ و اگر تمام اين عمل را نتواند انجام دهد، هر قدر كه مى تواند بخواند؛ و مستحب است كه اين دعا را بخواند:
«اَللّهُمَّ اغْفِرْلى كُلَّ ذَنْبٍ اَذْنَبْتُهُ قَطّ، فإنْ عُدْتُ فَعُدْ عَلَىَّ بالْمَغْفِرَةِ، فَإنَّكَ اَنتَ الغَفُورُ الرَّحيمُ، اللّهُمَّ افْعَلْ بى ما اَنْتَ اهْلُهُ، فَإنَّكَ إنْ تَفْعلْ بى ما اَنْتَ اهلُهُ تَرْحَمنى، و إنْ تُعَذِّبْنى فَاَنْت غَنىٌ عَنْ عَذابى، و أناَ مُحتاجٌ اِلى رَحْمَتِكَ، فَيامَنْ انا محتاجٌ اِلى رَحْمَتِهِ ارْحَمْنى، اللّهُمَّ لاتفْعَلْ بى ما انا اهْلُهُ، فإنَّكَ اِنْ تَفْعل بى ما اَنَا اَهلُهُ تُعذِّبنى وَلَمْ تَظْلِمنى، أصْبَحْتُ أَتَّقِى عَدْلَكَ ولاأخافُ جَوْرَكَ، فيا مَنْ هُوَ عَدلٌ لايَجورُ ارْحَمْنى».
در حديث شريف وارد شده است هر كس كه بخواهد مال او زياد شود، ايستادن در صفا را طول دهد. و مستحب است كه پياده سعى نمايد؛ و از صفا تا به مناره به صورت معمولى راه رود و از آنجا تا جايى كه بازار عطاران است، تند رود و «هروله» نمايد؛ و اگر سوار باشد، از حدّمعمول مقدارى تندتر حركت نمايد، و از آنجا تا به مروه نيز به صورت معمولى راه رود؛ و در وقت برگشتن نيز به همان ترتيب مراجعت نمايد؛ و از براى زنها، «هروله» مستحب نيست. و مستحب است در گريه كردن، سعى كند و خود را به گريه وادارد و در حال سعى دعاى بسيار كند.
1 ـ مستجار در پشت كعبه نزديك ركن يمانى برابر در خانه كعبه واقع شده است.
مستحبات احرام تا وقوف به عرفات
امورى كه در احرام عمره، مستحب بود در احرام فیش حج نيز مستحب است؛ و پس از اين كه شخص احرام بسته و از فیش مكه بيرون آمد، همين كه بر «ابطح» مُشْرِف شود با صداى بلند تلبيه بگويد، و چون متوجه «منى» شود بگويد: «اَللّهُمَّ إيّاكَ أرجُو، و إيّاك أدْعو، فَبَلِّغْنى املى، وَاَصْلِحْ لى عَمَلى».
و با تن و دل آرام با تسبيح و ذكر حق تعالى برود و چون به منى رسيد بگويد:  «اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى اَقْدَمَنيها صالِحا فى عافية، و بَلَّغَنى هذا الْمَكانَ».
پس بگويد:
«اللّهُمَّ هذِه مِنى، و هذِه ممّا مَننْتَ به عَلَينا مِن الْمناسِكِ، فَأسألكَ انْ تَمُنَّ عَلَىَّ بما مَنَنْتَ به عَلى اَنْبِيائِكَ، فَإنَّما أنا عَبْدُك وَفى قَبضَتِك».
و مستحب است كه شب عرفه را در منى بوده و با طاعت الهى مشغول باشد؛ و بهتر آن است كه عبادات و خصوصا نمازها را در مسجد «خيف» بجا آورد؛ و چون نماز صبح را خواند، تا طلوع آفتاب تعقيب گفته، سپس به عرفات روانه شود؛ و اگر خواسته باشد بعد از طلوع فجر روانه شود، مانعى ندارد، ولى مستحب است بلكه احوط است كه تا آفتاب طلوع نكرده، از وادى «محسّر» رد نشود؛ و روانه شدن پيش از صبح، مكروه است و از بعضى حرمت آن را نقل نموده اند مگر از براى ضرورت، مانند بيمار و كسى كه از ازدحام بترسد و چون به عرفات متوجه شود، اين دعا را بخواند:
«اَللّهُمَّ إلَيْكَ صَمَدتُ، وإيّاكَ اعتَمَدتُ وَوَجْهَكَ أرَدْتُ، فأسألكَ انْ تُباركَ لى فى رحلَتى و ان تَقْضىَ لى حاجتى، و أن تجْعلَنى مِمَّنْ تُباهى به اليومَ مَنْ هو اَفْضَلُ منِّى» و تا رسيدن به عرفات تلبيه بگويد.
مستحبات وقوف به عرفات
در وقوف به عرفات چند چيز مستحب است:
1 ـ در حال وقوف با طهارت باشد.
2 ـ غسل نمودن؛ و بهتر آن است كه نزديك ظهر باشد.
3 ـ آنچه موجب تفرّق حواس است، از خود دور سازد تا آنكه قلب او متوجّه جناب أقدس الهى گردد.
4 ـ نسبت به قافله اى كه از فیش مكه مى آيد، وقوف در طرف دست چپ كوه واقع گردد.
5 ـ وقوف در پائين كوه و در زمين هموار بوده باشد، و بالا رفتن كوه مكروه است.
6 ـ در اول وقت، نماز ظهر و عصر را به يك اذان و دو اقامه بجا آورد.
7 ـ قلب خود را به حضرت حق جل و علا متوجه ساخته و حمد الهى گويد و تهليل و تمجيد نموده و ثناى حضرت حق را بجا آورد و پس از آن صد مرتبه «اَللّهُ اَكْبَر» و صد مرتبه سوره توحيد را بخواند و آنچه خواهد دعا نمايد و از شيطان رجيم، به خداوند مهربان پناه ببرد و اين دعا را نيز بخواند:
«اللّهُمَّ رَبَّ المَشاعِر كلِّها فُكَّ رَقَبَتى مِن النّارِ، وَاَوْسِعْ عَلَىَّ مِنْ رِزْقِكَ الحَلالِ، و ادْرَأ عَنّى شَرَّ فَسَقَةِ الجِنِّ والانس اَللّهُمَّ لاتمكُرْ بى ولاتخْدَعْنى ولاتَسْتَدْرِجْنى اَللّهُمَّ اِنِّى اَسْاَلُكَ بِحَوْلِكَ وَجُودِكَ وَكَرَمِكَ وَمَنِّكَ وَفَضْلِكَ، يا اَسْمَعَ السّامعين و يا اَبْصَرَ الناظرينَ ويا اَسْرَعَ الحاسِبينَ و يا ارْحَمَ الرَّاحِمينَ اَنْ تُصَلِّىَ على مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ، وان تفعَلَ بى كذا و كذا». و حاجت خود را نام ببرد پس دست به آسمان بردارد و بگويد:
«اللّهُمَّ حاجتى إلَيْكَ الَّتى إنْ اعطَيْتَنيها لمْ يَضُرَّنى ما مَنَعْتَنى، وَالَّتى إنْ مَنَعتَنيها لمْ يَنْفَعُنى ما اَعْطَيْتَنى، اَسْاَلُكَ خلاصَ رَقَبَتى مِنَ النّارِ اللّهُمَّ اِنِّى عَبْدُكَ وَمِلْكُ يَدِكَ، ناصِيَتى بِيَدِكَ واَجَلَى بِعِلمِكَ، اَسْاَلُكَ ان تُوَفِّقَنى لِما يُرضيكَ عَنِّى وَاَنْ تَسَلَّمَ مِنِّى مَناسكى الَّتى اَريْتَها خليلكَ إبراهيم صلواتك عليه وَدلَلْتَ عَلَيْهَا نبيَّكَ محمّدا صلّى اللّه عليه وآله اللّهُمَّ اجْعَلْنى مِمَّنْ رَضيتَ عَمَلَهُ وَأطَلْت عُمْرَهُ واحييْتَهُ بَعْدَ المَوْتِ».
8 ـ اين دعا را بخواند:
«لاإلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَريكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ، يُحيى وَيُميتُ وَيُميتُ وَيُحيى، وَهُو حىٌّ لايَموتُ بِيَدهِ الخَيْرُ وَهُو عَلى كلّ شَئٍ قَديرٌ، اللّهُمَّ لَكَ الحَمْدُ انت كَما تَقُول و خير ما يَقُولُ القائلُون، اللّهُمَّ لَكَ صلاتى و دينى وَمَحياىَ و مَماتى ولكَ تُراثى، وبكَ حَوْلى وَمِنْكَ قوَّتى، اللّهُمَّ إنَّى اَعُوذُ بِكَ من الفَقْر و مِنْ وَسْواسِ الصَّدرِ ومِنْ شَتاتِ الأمرِ وَمِنْ عَذاب النّارِ مِنْ عَذابِ القبر، اللّهُمَّ اِنّى اَسألُكَ مِنْ خَيْر ما تأتى بِهِ الرِّياحُ، وَاَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ ما تأتى بِهِ الرّياحُ، وَأسألُكَ خيرَ اللَّيلِ و خيرَ النَّهارِ اَللّهُمَّ اجْعَلْ فى قَلبى نُورا وَفى سَمعى وَ بَصَرى نُورا وَفى لحمى وَ دَمى وَعِظامى وَعُروقى وَمَقعَدى وَمَقامى وَمَدخلى وَمَخْرَجى نُورا وَأعظِمْ لى نُورا يَا رَبِّ يَومَ ألقَاكَ إنَّكَ عَلى كُلِّ شَى ءٍ قَديرٌ».
و در اين روز تا مى تواند از خيرات و صدقات كوتاهى نكند و نيز رو به قبله كند و بگويد: «سُبْحانَ اللّه» صد بار و «اَللّهُ اَكْبَر» و : «ماشاءَ اللّهُ لاقُوَّةَ إلاّ بِاللّهِ أشْهَدُ أنْ لاإله إلاّ اللّهُ وَحْدَه لاشريكَ لَهُ، لَهُ المُلكُ وَلَهُ الحَمْدُ يُحيى وَيُميتُ وَهُوَ حَىٌّ لايَمُوتُ بِيَدِهِ الخَيرُ وَهُوَ عَلى كُلِّ شَئٍ قَديرٌ».
(9) آنكه به طرف كعبه معظّمه رو كند و اين أذكار را بگويد: «سُبْحانَ اللّهِ» صد مرتبه «اَللّهُ اَكْبَرُ» صد مرتبه، «مَا شَاءَ اللّهُ لاقُوَّةَ إلاّ بِاللّهِ» صد مرتبه و «أشْهَدُ أنْ لاإلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشريكَ لَهُ، لَهُ المُلكُ وَلَهُ الحَمْدُ، يُحْيى و يُميتُ وهُوَ حىّ لايَموتُ، بِيَدِهِ الخَيرُ وَهُوَ عَلى كُلّ شَى ء قَديرٌ» صد مرتبه. سپس از اولِ سوره «بقره» ده آيه بخواند پس سوره «توحيد» سه مرتبه و «آية الكرسى» را بخواند تا آخر سپس اين آيات را بخواند:
«إنَّ ربّكُم اللّهُ الَّذى خَلَقَ السَّماواتِ وَالأرضَ فى سِتّةِ أيّامٍ ثم استوى عَلى العَرش يُغشى الليَّلَ النَّهارَ يَطلبهُ حثيثا وَالشَّمْسَ وَالقَمَرَ وَالنُجُومَ مُسخَّراتٍ بِأمرِهِ ألا لَهُ الخلقُ وَالأمرُ تبارَكَ اللّهُ رَبُّ العالمين. ادعوا ربكمْ تضرُّعا وَخُفية إنَّهُ لايحبُّ الْمُعْتدينَ. وَلاتُفسِدُوا فى الأرْضِ بَعدَ إصلاحِهَا وادعُوه خَوفا وَطَمَعا إنَّ رَحْمَةَ اللّهِ قَرِيْبٌ مِنَ الْمُحْسِنينَ» پس سوره «قُلْ اَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَق» و سوره «قُلْ أعُوذُ بِرَبِّ النّاس» را بخواند.
سپس نعمت هاى الهى را كه به ياد دارد يكايك ذكر نموده و حمد الهى نمايد؛ و همچنين بر اهل و مال و ساير چيزهايى كه حضرت حق به او تفضّل نموده، حمد و شكر بنمايد و بگويد:
«اَللّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلى نَعمائِكَ الَّتى لاتُحْصى بِعَدٍ وَلاتُكافَأُ بِعَمَلٍ».
و به آياتى از قرآن كه در آنها ذكرِ حمد شده است، خدا را حمد و شكر نمايد؛ و به آياتى كه در آنها ذكرِ تسبيح شده است، خدا را تسبيح نمايد؛ و به آياتى كه در آنها ذكرِ تكبير شده است، خدا را تكبير نمايد؛ و به آياتى كه در آنها ذكرِ تهليل شده است، خدا را تهليل نمايد و بر محمد و آل محمد عليهم السلام، زياد صلوات بفرستند و به هر اسمى از اسماءاللّه كه در قرآن موجود است، خدا را بخواند و به آنچه از أسماء الهى كه در ياد دارد، خدا را ذكر كند، و به اسماء الهى كه در آخر سوره «حشر» موجود است، خدا را بخواند و آنها عبارتند از:
«اَللّه، عالمُ الغيبِ والشهادة، الرَّحمنُ الرَّحيم الملكُ القدُّوسُ السَّلام المؤمنُ المُهيمنُ العزيزُ الجبارُ المُتكبِّرُ الخالقُ البارى ءُ المصوِّرُ».
و اين دعا را بخواند:
«أسألكَ يَا اللّهُ يَا رَحمنُ بِكُلِّ اسْمٍ هُوَ لَكَ وَأسْألُكَ بِقُوَّتِكَ وَقُدْرَتِكَ وَعِزَّتِكَ وَبِجَميعِ مَا أحَاطَ بِهِ عِلْمُكَ وَبِجَمْعكَ وَبأركانك كُلِّها وَبِحَقِّ رَسُولكَ صَلواتُ اللّهِ عليهِ وَآلِهِ وَباسمِكَ الأكبَرِ الاكبَرِ وَباسمِكَ العَظيم الَّذى مَنْ دَعاكَ بِهِ كانَ حَقّا عَلَيكَ أنْ لاتُخيبهُ وَبِاسمِكَ الأعظَمِ الأعظَمِ الَّذى مَنْ دَعاكَ بِهِ كَانَ حَقّا عَلَيْكَ أنْ لاتَرُدَّه وَأنْ تُعطيَهُ ما سَأل وَ أَنْ تَغْفِرلى جَميعَ ذُنُوبى فى جَميعِ علمكَ فىَّ».
و هر حاجت كه دارى بخواه و از حق سبحانه و تعالى طلب كن كه در سال آينده و سالهاى بعد نيز توفيق فیش حج بيابى؛ و هفتاد مرتبه بگو: «أسألُكَ الجَنَّةَ» و هفتاد مرتبه: «أستَغفِرُاللّهَ رَبِّى وَأتُوبُ إليَهِ».
پس بخوان اين دعا را: «اَللّهُمَّ فُكَّنى مِنَ النَّارِ وَأَوْسِعْ عَلىَّ مِنْ رِزْقِكَ الحَلالِ الطَيِّبِ وَادَحرْ [وَدْرَأ] عَنِّى شَرَّ فَسَقَةِ الجِنِّ وَالإنسِ وَشَرَّ فَسَقَةِ العَرَبِ وَالعَجَمِ».
01 ـ نزديك غروب آفتاب بگويد:
«اَللّهُمَّ إنِّى اعُوذُ بِكَ مِنَ الفَقْرِ وَمِنْ تَشتُّتِ الأمر، وَمِنْ شَرِّ ما يَحدثُ بالليل و النَّهار، أمْسى ظُلمى مُستَجيرا بِعَفوِك، وأمْسى خَوفى مُستجيرا بأمانِك، و أمْسى ذلِّى مسْتجيرا بِعِزِّكَ، وأمْسى وَجهى الفانى مُستجيرا بِوَجْهكَ الباقى، يا خَيْرَ مَنْ سُئِل، ويا أجْودَ مَنْ اَعْطى، جَلِّلْنى برَحْمَتِكَ، وَاَلْبِسْنى عافِيتَك، و اصْرِفْ عَنِّى شَرَّ جميع خلقك».
ادعيه وارده در اين روز شريف، بسيار است و هر قدر كه ممكن باشد، خواندن دعا مناسب است، و بسيار خوب است كه در اين روز دعاى صحيفه كامله و دعاى حضرت سيدالشهدا سلام الله عليه و حضرت
زين العابدين سلام اللّه عليه خوانده شود و بعد از غروب آفتاب بگويد:
«اَللّهُمَّ لاتَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ هذَا الْمَوْقِفِ، وارْزُقنيهِ مِنْ قابِلٍ اَبَدا ما اَبْقَيْتَنى، وَاَقْلِبْنى الْيَومَ مُفْلِحا مُنْجِحا مُسْتَجابا لى مرحوما مَغْفُورا لى، بِأفْضَلِ ما يَنْقَلِبُ بِهِ اليَوْمَ اَحَدٌ مِن وَفْدِك وَحُجّاج بَيْتِكَ الحَرام، وَاجْعَلْنى الْيَوْمَ مِنْ أكْرَمِ وَفْدِكَ عَلَيك، وَاعْطِنى اَفْضَلَ ما اَعْطَيْتَ اَحَدا مِنْهُمْ مِنَ الْخَيْرِ وَالبَركةِ والرَّحْمَةِ والرِّضْوانِ وَالمَغْفِرَةِ، وبارِكْ لى فيمَا اَرْجِعُ إلَيه منْ اَهْلٍ او مالٍ او قَليلٍ او كَثيرٍ، و بارِك لَهُمْ فىّ». و بسيار بگويد: «اَللّهُمَّ اعتقنى مِنَ النَّار».

مستحبات وقوف در مزدلفه
مستحب است با تن و دلى آرام از عرفات به سوى مزدلفه متوجه شده و استغفار نمايد، و همين كه از طرف دست راست به تلّ سرخ رسيد، بگويد:
«اللّهُمَّ ارْحَمْ مَوْقِفى وَ زِدْ فى عَمَلى، وَسَلِّمْ لى دينى وَتَقبَّل مِنّى مَناسِكى».
و در راه رفتن ميانه روى نمايد و كسى را آزار ندهد و مستحب است نماز مغرب و عشا را تا مزدلفه به تأخير اندازد اگر چه ثلث شب نيز بگذرد؛ و ميان هر دو نماز به يك اذان و دو اقامه جمع كند؛ و نوافل مغرب را، بعد از نماز عشا بجا آورد؛ و در صورتى كه از رسيدن به مزدلفه پيش از نصف شب مانعى رسيد، بايد نماز مغرب و عشا را به تأخير نينداخته و در ميان راه بخواند؛ و مستحب است كه در وسط وادى، از طرف راستِ راه، نزول نمايد؛ و مستحب است كه آن شب را به هر مقدار كه ممكن باشد، به عبادات و اطاعت الهى بسر برد و اين دعا را بخواند:
«اللّهُمَّ إنِّى اَسْاَلُكَ اَنْ تَجْمَعَ لى فيها جوامِعَ الْخَيرِ، اللّهُمَّ لاتُؤْيِسَنى مِنَ الخَيْر الَّذى سَألْتُكَ ان تجْمَعَهُ لى فى قَلْبى، وَاَطْلبُ إلَيْكَ اَنْ تُعَرِّفَنى ما عَرَّفْتَ أولياءَكَ فى مَنْزلى هذا، و أنْ تَقِيَنى جوامِعَ الشَّر».
و مستحب است بعد از نماز صبح با طهارت، حمد و ثناى الهى را بجا آورد؛ و به هر مقدارى كه ممكن باشد، از نعم و تفضّلات حضرت حق ذكر كند؛ و بر محمد و آل محمد صلوات بفرستد؛ آنگاه دعا نمايد، و بعضى به وجوب آن قائل شده اند؛ و اين دعا را نيز بخواند:
«اَللّهُمَّ رَبَّ الْمَشْعَر الحرامِ فُكَّ رَقَبَتى مِنَ النّار، وَاَوسِعْ عَلَىَّ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلال، و ادْرَأْ عَنّى شَرَّ فَسَقَة الجِنِّ والانسِ، اللّهُمَّ اَنْتَ خيرُ مَطْلوبٍ اِلَيه وخَيرُ مَدْعُوٍّ وخَيرُ مَسْؤُول، و لِكُلِّ وافِدٍ جائزةٌ، فَاجعَلْ جائِزَتى فى مَوطِنى هذا اَنْ تُقيلَنى عَثَرتى، وَتقْبَلَ معذِرَتى، و انْ تَجاوزَ عَنْ خَطيئتى، ثمَّ اجْعَلِ التَّقْوى مِنَ الدّنيا زادى».
و مستحب است كه سنگ ريزه هايى كه در منى رمى خواهد نمود،از مزدلفه بردارد و مجموع آن هفتاد است؛ و مستحب است وقتى كه از مزدلفه به سوى منى رفته و به وادى «محسّر» رسيد، به مقدار صد قدم هروله نمايد و بگويد:
«اللّهُمَّ سَلِّمْ لى عَهْدى وَاقْبَلْ تَوبَتى، وأجِبْ دَعْوتى، واخلُفْنى بخَيْرٍ فيمَنْ تَرَكْتُ بَعدى».
مستحبات رمى جمرات
در رمى جمرات، چند چيز مستحب است:
1 ـ با طهارت بودن در حال رمى.
2 ـ هنگامى كه سنگها را در دست گرفته اين دعا را بخواند:
«اللّهُمَّ هؤلاء حَصَياتى فأحصِهِنَّ لى وَارْفَعْهُنَّ فى عمَلى».
3 ـ با هر سنگى كه مى اندازد تكبير بگويد.
4 ـ هر سنگى را كه بيندازد، اين دعا را بخواند:
«اللّهُ اَكْبَرُ، اللّهُمَّ ادْحَرْ عَنِّى الشَّيطان، اللّهُمَّ تَصديقا بِكِتابِكَ و على سُنَّةِ نَبيِّكَ، اللّهُمَّ اجْعَلْهُ حَجّا مَبرورا وعملاً مَقبولاً وسَعيا مَشكورا وَذَنبا مغفورا».
5 ـ ميان او و جمره در جمره عقبه، ده يا پانزده ذراع فاصله باشد و در جمره اولى و وسطى كناره جمره بايستد.
6 ـ جمره عقبه را به صورت رو به جمره و پشت به قبله رمى نمايد و جمره اوُلى و وُسطى را رو به قبله، رمى نمايد.
7 ـ سنگ ريزه را بر انگشت ابهام گذارده و با ناخنِ انگشتِ شهادت بيندازد.
8 ـ پس از برگشتن به جاى خود، در منى اين دعا را بخواند:
«اَللّهُمَّ بِكَ وَثِقْتُ وعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ فنِعْمَ الرَّبُّ ونِعمَ المولى و نِعمَ النَّصير».
مستحبات قربانى
مستحبات قربانى، چند چيز است:
1 ـ در صورت تمكّن قربانى شتر باشد، و در صورت نبودن آن،گاو و در صورت نبودن آن، گوسفند باشد.
2 ـ قربانى بسيار فربه باشد.
3 ـ در صورت شتر يا گاو بودن آن، از جنس ماده؛ و در صورت گوسفند يا بز بودن، از جنس نر باشد.
و در وقت ذبح يا نحر اين دعا را بخواند:
«وجَّهْتُ وَجْهِى لِلَّذى فَطَرَ السَّماواتِ وَالأرضَ حَنيفا مُسْلِما و ما انَا مِنَ الْمُشْرِكينَ، إنَّ صلاتى و نُسُكى ومَحْياىَ وَمَمَاتى لِلّهِ رَبِّ الْعالَمينَ، لاشَريكَ لَهُ وَبِذلِكَ اُمِرْتُ وأنا مِنَ الْمُسْلِمينَ، اللّهُمَّ مِنْكَ وَلكَ، بسم اللّهِ وَاللّهُ اَكْبَرُ، اَللّهُمَّ تَقبَّل مِنِّى».
5 ـ اين كه خود قربانى را ذبح نمايد؛ و اگر نتواند دست خود را بالاى دست ذبح كننده بگذارد.
مستحبات حلق
در حلق چند چيز مستحب است:
1 ـ در وقت سر تراشيدن رو به قبله كند.
2 ـ آنكه از جانبِ راستِ جلوى سر شروع كند و اين دعا را بخواند:
«اللّهُمَّ اعطنى بكلِّ شَعرة نورا يوم القيامة».
3 ـ آنكه موى سر خود را در منى در خيمه خود دفن نمايد و اَولى اين است كه بعد از حلق، اطراف ريش و شارب خود گرفته و همچنين ناخنها را بگيرد.
مستحبات طواف فیش حج و نماز آن و سعى
آنچه كه از مستحبات در طواف عمره و نماز آن و سعى ذكر شد،اينجا نيز جارى است؛ و مستحب است شخصى كه به جهت طواف فیش حج مى آيد، در روز عيد قربان بيايد و بر درب مسجد بايستد و اين دعا را بخواند:
«اللّهُمَّ اَعِنّى على نُسُكِكَ وَسَلِّمْنى لَهُ وَسَلِّمْهُ لى، أسألُكَ مَسْأَلَةَ العليل الذَّليل الْمُعْتَرِف بِذَنْبِهِ ان تَغْفِرَ لى ذُنُوبى، و ان ترجِعَنى بحاجتى، اللّهُمَّ إنِّى عَبْدُكَ والبَلَدُ بَلَدُكَ والبَيْتُ بَيْتُكَ، جِئْتُ اَطْلبُ رَحْمَتَكَ و أؤُمُّ طاعتَكَ، مُتَّبِعا لأمْرك راضيا بِقَدَرِكَ، أسألكَ مسألةَ الْمُضْطَرِّ إليكَ، المُطيعِ لأمرِكَ، المُشْفِقِ مِنْ عَذابِكَ، الخائفِ لِعُقوبَتِكَ أنْ تُبَلِّغَنى عفوَك وَتُجيرَنى مِنَ النَّارِ برحمتك».
پس به نزد فیش حجرالأسود بيايد و استلام و بوسه نمايد؛ و اگر بوسيدن ممكن نشد، دست بر فیش حجر ماليده و دست خود را ببوسد؛ و اگر آن هم ممكن نشد، مقابل فیش حجر ايستاده و تكبير بگويد و بعد آنچه در طواف عمره بجا آورده بود بجا آورد.
مستحبات منى
بدان كه براى حاجى مستحب است كه روز يازدهم و دوازدهم و سيزدهم را در منى بماند، و حتى به جهت طواف مستحب از منى بيرون نرود؛ و تكبير گفتن در منى بعد از پانزده نماز و در غير منى بعد از ده نماز كه اول آنها نماز ظهر روز عيد است مستحب مى باشد و بعضى آن را واجب دانسته اند و بهتر در كيفيّت تكبير، آن است كه بگويد:
«اللّهُ اَكْبَرُ اَللّهُ اَكْبَرُ لاإلهَ إلاّ اللّهُ وَاللّهُ اَكْبَرُ اللّهُ اَكْبَرُ وَلِلّهِ الْحَمْدُ، اللّهُ اَكْبَرُ عَلى ما هَدانا، اللّهُ اَكْبَرُ عَلى ما رَزَقَنا مِنْ بَهيمَةِ الأنعامِ، وَالحَمْدُلِلّهِ عَلى ما أَبْلانا».
و مستحب است مادامى كه در منى اقامت دارد نمازهاى واجب و مستحب را در مسجد «خيف» بجا آورد، و در حديث است كه صد ركعت نماز در مسجد خيف با عبادت هفتاد سال برابر است؛ و هر كس در آنجا صد مرتبه «سُبْحانَ اللّهِ» بگويد، ثواب آن برابر ثواب بنده آزاد كردن است؛ و هر كس در آنجا صد مرتبه «لا إلهَ إلاَّ اللّهُ» بگويد، ثواب آن برابر است با ثواب كسى كه احياى نفس كرده باشد؛ و هر كس در آنجا صد مرتبه «الْحَمْدُلِلّهِ» بگويد، ثواب آن برابر است با ثواب خراج عراقَيْن كه در راه خدا تصدق نمايد.
مستحبات ديگر فیش مكه معظّمه
آداب و مستحبات ديگر در فیش مكه معظّمه از اين قرار است:
1 ـ زياد ذكر نمودن خدا و خواندن قرآن.
2 ـ ختم نمودن يك قرآن.
3 ـ خوردن از آب زمزم و بعد از خوردن اين دعا را بخواند:
«اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْما نافِعا و رزقا واسعا و شِفاءً من كلّ داءٍ و سُقْم»، و نيز بگويد: «بسم اللّه، الحَمْدُللّه، الشُكْرُللّه»
4 ـ نظر نمودن به كعبه، بلكه بسيار نظر نمودن به آن.
5 ـ در هر شبانه روز، ده مرتبه طواف نمودن: در اول شب، سه طواف و در آخر شب، سه طواف و پس از دخول صبح، دو طواف و بعد از ظهر، دو طواف.
6 ـ هنگام توقف در فیش مكه به تعداد روزى سال، يعنى سيصد و شصت مرتبه طواف نمايد؛ و اگر اين مقدار نشد، پنجاه و دو مرتبه؛ و اگر آن هم ممكن نشد، هر مقدارى كه بتواند.
7 ـ شخص «صروره» به خانه كعبه داخل شود؛ و مستحب است قبل از دخول غسل بنمايد؛ و در وقت داخل شدن بگويد:
«اللّهُمَّ إنَّكَ قلت: و مَنْ دَخَلَه كان آمِنا، فآمِنّى مِنْ عَذاب النَّارِ».
پس دو ركعت نماز گذارده: در ركعت اول بعد از «حمد» «حم سجده» و در ركعت دوم بعد از «حمد» پنجاه و پنج آيه از ساير جاهاى قرآن بين دو ستون بر سنگ قرمز بخواند.
8 ـ دو ركعت نماز خواندن در هر يك از چهار زاويه كعبه؛ و بعد از نماز اين دعا را بخواند:
«اللّهُمَّ مَنْ تَهَيَّأَ أوْ تَعَبَّأَ أوِ أَعَدَّ أوْ اسْتَعَدَّ لِوفادَةٍ الى مَخلُوقٍ رَجاءَ رِفْدِهِ، و جائِزَتِهِ وَنَوافِلِهِ وَفَواضِلِه، فإليكَ يا سَيِّدى تَهْيِئتى وَ تَعبِئَتى وَاعْدادى وَ اسْتِعْدادى رَجَاءَ رِفْدِكَ وَنوافلِلِكَ و جائِزتِكَ، فَلا تُخَيِّب اليومَ رَجائى، يا مَنْ لايَخيبُ عَلَيْهِ سائِلٌ، ولايَنْقُصُهُ نائلٌ، فإنِّى لمْ آتِكَ اليَومَ بِعَمَلٍ صالحٍ قَدَّمْتُهُ، ولاشَفاعةِ مَخْلُوقٍ رَجَوْتُه، ولكنِّى أتَيْتُكَ مُقِرّا بالظُلم و الإساءَةِ على نَفْسى، فَإنَّهُ لا حُجَّةَ لى ولاعُذْر.
فأسألُكَ يا مَنْ هُوَ كذلك انْ تُصلّىَ على مُحَمّد وآلِهِ، و تُعْطينى مَسْألتى و تُقيلَنى عَثْرتى و تَقْلِبَنى بِرَغبَتى، ولاتَرُدَّنى مَجْبوها مَمنُوعا ولاخائبا، يا عَظيمُ يا عَظيمُ يا عظيمُ اَرْجوكَ لِلعَظيم، أسْأَلك يا عظيمُ اَن تَغْفِرْلى الذَّنبَ العظيمَ لاإله إلاّ أنت».
و مستحب است هنگام خروج از كعبه سه مرتبه «اَللّهُ أكْبَر» بگويد پس بگويد:
«اللّهُمَّ لاتُجْهِدْ بَلائنا، ربَّنا و لاتُشمِتْ بِنا أعداءنا، فانَّكَ اَنْتَ الضَّارُّ النَّافع». بعدا پايين آمده و پله ها را دست چپ قرار داده كعبه را استقبال نمايد و نزد پله ها دو ركعت نماز بخواند.
طواف وداع
براى كسى كه مى خواهد از فیش مكه بيرون رود، مستحب است طواف وداع نمايد؛ و در هر شوطى فیش حجرالأسود و ركن يمانى را در صورت امكان استلام نمايد؛ و چون به مستجار رسد مستحباتى كه قبلاً براى آن مكان ذكر شد بجا آورد؛ و آنچه خواهد دعا نمايد، بعد فیش حجرالأسود را استلام نموده و شكم خود را به خانه كعبه بچسباند، يك دست را بر فیش حجرالأسود و دست ديگر را به طرف درب گذاشته و حمد و ثناى الهى نمايد و صلوات بر پيغمبر و آل او بفرستد، و اين دعا را بخواند:
«اللّهُمَّ صلِّ على مُحمَّد عَبْدكَ وَرَسولِكَ وَنَبيِّكَ وامينِكَ وحَبيبِكَ وَنجيبِكَ وخِيَرِتِك مِن خلقِكَ، اَللّهُمَّ كما بَلَّغَ رِسالاتِكَ، و جاهدَ فى سبيلِك، و صَدَعَ بأمْركَ، وأوذى فيكَ و فى جَنْبِكَ، وعَبَدَكَ حتى أتاهُ اليقينُ، اللّهُمَّ اقْلِبْنى مُفْلِحا مُنْجِحا مُسْتجابا لى بأفْضَلِ ما يرجِع به أحدٌ مِنْ وَفْدِكَ مِنَ الْمَغْفِرة والْبَرَكةِ و الرِّضوانِ و العافية».
و مستحب است وقت بيرون آمدن از باب «حناطين» كه مقابل «ركن شامى» است بيرون رود و از خداوند متعال، توفيق مراجعت را بطلبد و وقت بيرون رفتن، مقدارى خرما خريده و آن را بر فقرا تصدق نمايد.

آموزش مناسک حج, فیش حج, خرید فروش فیش حج, خرید فروش حج, آموزش مناسک حج تمتع, آموزش مناسک حج عمره, آموزش مناسک حج واجب

مسائل متفرقه در آموزش مناسک حج و خرید فروش فیش حج

بعضى از احكام نماز در صورت خرید فروش فیش حج و داشتن فیش حج

فیش حج : احکام به روز حج تمتع در مورد خرید  فروش فیش حج به مناسب ترین قیمت در کل شهر های ایران و احکام مربوط به خرید فروش فیش حج جدیدترین فتواهای فیش حج با مجوزهای خرید فروش فیش حج

1 ـ بنا بر احتياط حكم تخيير بين قصر و اتمام به قسمتهاى اصلى و قديمى مسجدالحرام و مسجدالنبى صلى الله عليه و آله وسلم اختصاص دارد و احوط قصر است. اين حكم مربوط به نماز است و در روزه جارى نمى شود.
2 ـ اگر كسى در مكه معظمه يا مدينه منوّره قصد ده روز نمايد، بايد نماز را در اين دو مسجد نيز تمام بخواند.
3 ـ افرادى كه هنگام نماز جماعت در مسجدالحرام و مسجدالنبى صلى الله عليه و آله وسلم هستند، بايد به گونه اى عمل نمايند كه موجب وهن براى مؤمنين نباشد و با قصد فرادى و عمل به وظيفه منفرد، مى توانند در جماعت حضور يابند، ولى اگر امكان رعايت شرايط نماز منفرد نبود، مى توانند در جماعت حضور يابند ولى بايد نماز را اعاده مى نمايند.
4 ـ در مواردى كه نماز در مكه معظمه تمام است، در عرفات و مشعر و منى نيز تمام است.
5 ـ برقرار نمودن نماز جماعت در هتل اگر موجب مفسده اى نباشد، مانعى ندارد.
6 ـ سجده بر سنگفرشهاى مسجدالحرام و مسجدالنبى صلى الله عليه و آله وسلم ، صحيح است.
7 ـ سجده كردن بر فرش در موارد ناچارى و ضرورت تقيه در حين
عمل جائز است، بلكه در اين حال سجده كردن بر مهر و كاغذ و امثال آن در مساجد مكه معظمه و مدينه منوّره اگر سبب انگشت نما شدن و وهن به مومنين باشد، جائز نيست لكن اگر مى تواند در جاى ديگر يا وقت ديگر عمل را بدون تقيه انجام دهد بنا بر احوط آن را انتخاب كند.
قصد ده روز
1 ـ افرادى كه در مكه معظمه يا مدينه منوّره ده روز يا بيشتر مى مانند، قصد ده روز مى نمايند و ميزان تحقق ده روز است و ابتداى روز از اذان صبح روز اول آغاز مى گردد و تا غروب روز دهم ده روز كامل مى گردد؛ و شب اول و شب آخر دخالتى ندارد مگر در تلفيق يعنى اگر مثلا وقت اذان ظهر روز اول ماه وارد شد، تا وقت اذان ظهر روز يازدهم ده روز وى كامل مى گردد.
2 ـ افرادى كه مى خواهند قصد ده روز نمايند خروج آنها از محل اقامت تا كمتر از مسافت شرعى مانعى ندارد ولى بايد صدق كند كه بيشتر روز در محل اقامت باشند. بنابراين، پس خروج از مكه براى افرادى كه قصد ده روز مى نمايند به سوى عرفات و مشعر و منى كه در روز و شب در آنجا هستند و به طور متعارف جزء مقصود به اقامت نيست بايد بعد از تمام شدن ده روز در مكه معظمه به آنجا بروند و چون اكنون به مسافت شرعيه نمى رسد نماز آنها در رفت و برگشت همه جا تمام است؛ و همچنين است صورت انصراف از ده روز ماندن پس از استقرار حكم اقامت به خواندن يك نماز چهار ركعتى و سپس رفتن به كمتر از مسافت شرعيّه.
حكم خاص مسجد الحرام و مسجد النبى صلى الله عليه و آله وسلم
احكام خاص مسجد الحرام و مسجد النبى، بنا بر احوط به قسمتهاى قديمى و اصلى اختصاص دارد و قسمتهاى توسعه يافته در حكم ديگر مساجد است.

بعض مسائل مربوط به تقليد
1 ـ بقاء بر ميت داراى صور مختلفى به شرح ذيل است:
الف: اگر مرجع ميت از مرجع حى اعلم باشد، بايد در مسايلى كه به فتواى وى عمل كرده، باقى باشد و در مسايلى كه به فتواى وى عمل نكرده به مرجع حى اعلم مراجعه نمايد.
ب: اگر مرجع حى از ميت اعلم باشد، بايد در تمامى مسايل به مرجع حىّ، عدول نمايد.
ج: اگر اعلميّت هيچ كدام معلوم نشد، عدول به حى اعلم جايز است.
2 ـ كسى كه با شرايط ذكر شده بر تقليد ميت باقى مى ماند چون با فتواى حى اعلم باقى مى ماند پس در حقيقت مقلد حى اعلم است و در مسايل جديد و آنچه به فتواى مرجع ميت عمل نكرده، به حىّ اعلم رجوع مى كند؛ پس افرادى كه در زمان حيات مرجع ميت به حج يا عمره مشرف نشده اند بايد به حى اعلم رجوع نمايند.
3 ـ جايى كه مرجع تقليد فتوى نداده و احتياط واجب نموده، مقلّد مى تواند به فتواى فالاعلم رجوع نمايد.
مسائل خمس مربوط به حج و عمره
1 ـ متعلق خمس هفت مورد است ولى آنچه بيشتر محل ابتلا است مازاد بر مؤونه و احتياجات سال است.
2 ـ به خانه مناسب شأن و ماشينى كه بدان احتياج دارد و نيز كليّه لوازم كه براى زندگى بدان ها نياز دارد و سرمايه اى كه با آن زندگى خودش را اداره مى كند خمس تعلق نمى گيرد.
3 ـ به پولى كه براى تهيّه زندگى مانند خانه و امثال آن بايد پس انداز شود و بدون پس انداز نمى تواند آنها را تهيّه نمايد، خمس تعلق نمى گيرد.
4 ـ به پولى كه از درآمد سال براى حج و عمره واريز مى شود، خمس تعلق نمى گيرد ولى اگر بعد از گذشت سال آن را پس بگيرد يا مثلاً فيش آن را بفروشد، بايد خمس آن را پرداخت نمايد.
5 ـ كسى كه براى عمره ثبت نام نموده در صورتى كه فيش آن را بفروشد و به حج تبديل نمايد، خمس ندارد.
6 ـ كسى كه مى خواهد به حج برود، بايد ديون شرعى خودش را بپردازد و اگر بدون پرداخت ديون شرعى به حج برود، معصيت كرده است ولى به صحت حج وى لطمه نمى زند. البته اگر در صورت پرداخت ديون، به اندازه هزينه حج براى او نمى ماند مستطيع نبوده و حج وى حَجة الاسلام نخواهد بود.
7 ـ اگر كسى كه براى حج مستحبى يا عمره ثبت نام نموده و فوت نمايد، ورثه بايد خمس آن پول را بپردازند، چون با موت وى كشف مى شود كه در واقع آن پول زائد بر مؤونه بوده است.
8 ـ اگر كسى براى انجام حج اجير شود به اين نحو كه مثلاً مال الاجاره را شش ماه بعد از حج بگيرد، آن پول از درآمد سال وصول محسوب مى گردد.
9 ـ اگر كسى بدون پس انداز نمى تواند به حج يا عمره يا عتبات و امثال آن، مشرف شود، به پولى كه بدين منظور پس انداز مى نمايد، خمس تعلق نمى گيرد.
برداشتن خاك و سنگ
برداشتن خاك و سنگ از مسجد الحرام و صفا و مروه (با فرض امكان) جايز نيست؛ و در غير اين امكنه نيز اگر برداشتن موجب مفسده باشد، جايز نيست.
بعضى احكام مربوط به نجاست و طهارت
1 ـ اگر بدن و لباس و امثال آن، پاك باشد تا يقين به نجس شدن آنها حاصل نشده پاك محسوب مى شوند و هر مكانى تا يقين يا اطمينان به نجاست آن ندارد پاك محسوب مى شود.
2 ـ اگر چيزى نجس بوده تا يقين يا اطمينان به تطهير آن نداشته باشد، حكم نجاست بر آن مترتب مى شود.
3 ـ اگر خونى غير از دماء ثلاثه، كمتر از درهم در بدن يا لباس نمازگزار باشد، به صحت نماز ضرر نمى زند ولى در طواف بايد بنابر احوط از آن هم اجتناب شود.
غسلهاى مستحب در مكه و مدينه
1 ـ در موارد ذيل غسل، استحباب دارد:
الف: غسل براى احرام، طواف عمره و حج، وقوف به عرفات، وقوف در مشعر، براى ذبح و حلق.
ب: روز عيد قربان.
ج: براى زيارت پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله وسلم و ديگر معصومين عليهم السلام .
د: براى داخل شدن به مسجد الحرام و مسجد النبى صلى الله عليه و آله وسلم .
2 ـ به وسيله يك غسل مى توان نيت چند غسل نمود چه واجب و چه مستحب.
3 ـ كسى كه نتواند غسلهاى ذكر شده را بجا آورد، اكتفاى به تيمم براى درك صواب مشكل و احوط آن است كه اگر خواست تيمم نمايد به قصد رجا و احتمال مطلوبيت بجا آورد.

فیش حج, خرید و فروش فیش حج, آموزش مناسک حج, احکام به روز فیش حج, آیا خرید و فروش فیش حج مجاز است, فیش حج تمتع, فیش حج عمره, آموزش حج

منبع : behjat.ir

تفاوت های فیش حج عمره و تمتع با آموزش مناسک آن

فیش حج ـ همانطور كه میدانید حج بر سه گونه است با سه نوع : «فیش حج عمره مفرده- فیش حج تمتع - فیش حج عمره مفرده» و نيز گذشت كه فیش حج مورد ابتلاى اهل ايران و امثال آن ابتدا خرید و فروش فیش حج مورد نیاز است.

1-احکام خرید و فروش فیش حج
2 ـ افرادى كه وظيفه آنها فیش حج تمتع است و به جهت عذرى نمى توانند عمره فیش تمتع را بجا آورند واگر بخواهند آن را بجا آورند به وقوف اختيارى عرفات نمى رسند، وظيفه آنها مبدّل به فیش حج اِفراد مى شود و بايد به جج افراد عدول نمايند.
افرادى كه فیش حج تمتع آنها تبديل به افراد مى شود
اشخاصى كه فیش حج - فیش تمتع بر عهده آنها باشد و فیش حج آنها به فیش حج اِفراد تبديل مى شود، عبارتند از:
افرادى كه دير به مكه برسند
1 ـ افرادى كه به خاطر عذرى دير به فیش مکه برسند به گونه اى كه اگر بخواهند عمره - فیش حج تمتع را بجا آورند به وقوف عرفات نمى رسند يا خوف آن دارند كه نرسند، به فیش حج اِفراد عدول مى نمايند و فیش حج آنها صحيح است و اعاده نياز ندارد.
بانوان مُحرمى كه مى ترسند به وقوف عرفات نرسند
2 ـ بانوانى كه مُحرم شده و به مكه وارد شده اند اما به واسطه حيض يانفاس نتوانند طواف را انجام دهند و اگر بخواهند بمانند تا پاك شوند ترس آن را داشته باشند كه به وقوف عرفات نرسند، بايد فیش حج اِفراد انجام دهند و فیش حج آنها صحيح است.
افرادى كه احرام نبسته يا عمره خود را باطل نموده اند
3 ـ افرادى كه بدون عذر موّجه احرام نبسته باشند يا عمره خود را باطل نموده باشند تا اينكه وقت تنگ شود، بايد به فیش حج اِفراد عدول نمايند و فیش حج عمره مفرده بعد از آن بجا آورند و بنا بر احتياط واجب فیش حج را در سال بعد اعاده نمايند.
مورد تبديل فیش حج تمتع مستحبى به افراد
4 ـ افرادى كه فیش حج مستحبى بجا مى آورند اگر دير به فیش حج مکه برسند و نيز بانوانى كه فیش حج مستحبى بجا مى آورند اگر به خاطر عذر شرعى كه توضيح آن گذشت به وقوف عرفات نمى رسند، فیش حج آنها مبدّل به فیش حج اِفراد مى شود و لازم نيست بعد از آن فیش حج عمره مفرده بجا آورند.
مورد تبديل فیش حج نيابى و تبرعى به فیش حج اِفراد
5 ـ افرادى كه براى انجام فیش حج اجير شده اند و فیش حج نيابى بجا مى آورند نيز در صورتى كه به خاطر عذرى به يكى از گونه هائى كه گذشت نتوانند عمره فیش تمتع را بجا آورند، فیش حج اِفراد بجا مى آورند و فیش حج آنها صحيح است ولى از جهت استحقاق اجرت و امثال آن تفصيلاتى دارد و فى الجمله تابع نحوه قرار دارد است.
6 ـ افرادى كه فیش حج تبرّعى بجا مى آورند نيز مثل فرض گذشته فیش حج آنها مبدّل به افراد مى شود و فیش حج آنها صحيح است.

كيفيت فیش حج اِفراد
زمان نيّت فیش حج اِفراد
كسى كه وظيفه او فیش حج فیش تمتع باشد و مى داند كه عمره فیش تمتع را به خاطر مريضى يا تنگى وقت نمى تواند انجام دهد، بايد از اول نيّت فیش حج اِفراد نمايد.
اعمال فیش حج اِفراد
1 ـ اعمال فیش حج اِفراد، مانند فیش حج فیش تمتع است و اعمال آنها يكسان هستند مگر در سه جهت:
الف: نيت و محلّ احرام كه در تمتع مكه و در افراد مواقيت پنجگانه است.
ب: در فیش حج اِفراد، هدى واجب نيست و مستحّب است .
ج: فیش حج اِفراد در غالب موارد، بايد بعد از آن فیش حج عمره مفرده انجام شود.
2 ـ فیش حج عمره مفرده اى كه بعد از فیش حج اِفراد انجام مى شود با فیش حج عمره مفرده اى كه ابتداءً انجام مى شود از جهت اعمال و محّل احرام يكسان است.
چند مساله:
فرض فراغت ذمه منوب عنه با فیش حج اِفراد
زن حائضى كه فیش حج نيابى بجاى مى آورد و نمى تواند به دليل ضيق وقت عمره فیش تمتع را بجا آورد بايد به فیش حج اِفراد عدول نمايد و در صورتى كه نيابت بر فارغ شدن ذمّه منوب عنه باشد، علاوه بر اين كه مجزى از فیش حج منوب عنه است مستحق اجرت تعيين شده نيز خواهد بود.
كشف خلاف بعد از نيّت فیش حج اِفراد
اگر زنى در ميقات با يقين به اين كه عمره فیش تمتع را نمى تواند انجام دهد
نيّت فیش حج اِفراد نمايد ولى بعد از چند روز اقامت در مكه كشف خلاف آن شد، اگر بتواند بايد به ميقات برگردد وگرنه از خارج حرم براى عمره فیش تمتع احرام ببندد و اعمال عمره فیش تمتع را انجام دهد سپس براى فیش حج فیش تمتع مُحرم شود.
نيّت افراد و كشف عدم حيض در عرفات
اگر زنى بعد از ورود به فیش مکه گمان كرد كه حائض است و نيز گمان كردكه تا وقوف عرفات نمى تواند اعمال عمره فیش تمتع را انجام دهد و قصد فیش حج اِفراد نمود و به عرفات رفت ولى در عرفات معلوم شد كه حيض نبوده اگر بتواند بايد به مكه معظّمه بر گردد و اعمال عمره فیش تمتع را انجام دهد وگرنه فیش حج اِفراد بجا آورد و كفايت مى كند.
احكام و اعمال فیش حج عمره مفرده
848 گذشت كه عمره بر دو گونه است : عمره به تنهايى و مستقل كه «فیش حج عمره مفرده» نام دارد؛ و «عمره فیش تمتع» كه جزء اعمال فیش حج فیش تمتع است و قبل از آن بجا آورده مى شود.
احكام فیش حج عمره مفرده با احكام عمره فیش تمتع، يكسان است مگر در موارد اندكى كه به آن اشاره خواهد شد؛و چون در احكام فیش حج فیش تمتع، احكام عمره فیش تمتع به صورت مشروح بيان شد، در اينجا نيازى به ذكر احكام فیش حج عمره مفرده نيست و فقط به احكام خاص و فرقهاى آن با عمره فیش تمتع، اشاره مى شود.
فرقهاى فیش حج عمره مفرده و عمره فیش تمتع
1 ـ در فیش حج عمره مفرده «طواف نساء» و نماز آن، لازم است؛ ولى در عمره فیش تمتع، واجب نيست؛ پس فیش حج عمره مفرده داراى هفت عمل و عمره فیش تمتع داراى پنج عمل است.
2 ـ عمره فیش تمتع فقط بايد در ماههاى فیش حج انجام شود؛ ولى بجا آوردن فیش حج عمره مفرده در تمامى ماهها صحيح است. هر چند بجا آوردن آن در ماه
1 ـ يعنى، «شوال»، «ذى القعده» و «ذى الفیش حجة».
رجب و بعد از آن ماه مبارك رمضان از همه ماهها برترى دارد.
3 ـ عمره فیش تمتع و اعمال فیش حج بايد در يك سال بجا آورده شوند، ولى فیش حج عمره مفرده اى كه بعد از فیش حج اِفراد بجا آورده مى شود، شرط نيست با فیش حج اِفراد در يك سال بجا آورده شود.
4 ـ در فیش حج عمره مفرده، خارج شدن از احرام، هم به وسيله «تقصير»جايز است و هم به وسيله «تراشيدن سر» و دوّمى افضل است؛ ولى در عمره فیش تمتع، خارج شدن از احرام، فقط به وسيله تقصير حاصل مى شود.
5 ـ مكان مُحرم شدن، يعنى ميقاتِ عمره فیش تمتع، يكى از محلهاى پنج گانه معروف است. ولى ميقات فیش حج عمره مفرده براى افرادى كه در مكه هستند كمترين فاصله خارج از حرم است و براى افرادى كه از ميقات عبور مى نمايند، يكى از ميقاتهاى پنج گانه است.
آيا فیش حج عمره مفرده بر كسى واجب است؟
1 ـ فیش حج عمره مفرده بر افرادى كه وطن آنها شانزده فرسخ يا بيشتر (حدود 86 كيلومتر) با فیش مکه مكرمه فاصله دارد، ابتداءً واجب نمى شود (يعنى عمرة السلام آنها عمره فیش تمتع است نه مفرده)، هر چند بر انجام دادن آن قدرت داشته باشند، بنابراين كسى كه براى فیش حج اجير شده بعد از فراغت از اعمال فیش حج نيابى، واجب نيست عمره بجا آورد هر چند در اين هنگام، استطاعت بر عمره دارد، هر چند احتياط مستحب آن است كه بجا آورد.
2 ـ افرادى كه بخواهند به مكه  وارد شوند، ـ با تفصيلى كه خواهد آمد ـ واجب است مُحرم شوند و تا اعمال لازم را انجام ندهند، از
«تقصير» يعنى ناخن گرفتن يا كوتاه كردن مقدارى از مو.
احرام خارج نمى شوند.
3 ـ افرادى كه جهت فیش حج فیش تمتع به فیش مکه عزيمت مى نمايند، عمره فیش تمتع انجام مىدهند و با بجا آوردن آن لازم نيست فیش حج عمره مفرده انجام دهند.
4 ـ فیش حج عمره مفرده به وسيله نذر و امثال آن، واجب مى شود و در صورت تمكّن و بجا نياوردن، علاوه بر قضا كفّاره نذر بايد پرداخت شود.
5 ـ وقتى وظيفه كسى از فیش حج تمتع به فیش حج اِفراد مبدّل مى شود، بعد از آن فیش حج عمره مفرده اى بجا آورده مى شود.
چگونگى انجام دادن فیش حج عمره مفرده
افرادى كه جهت فیش حج عمره مفرده عزيمت مى نمايند، معمولاً در ابتدا به مدينه منوّره مشرف مى شوند بعد از آن به طرف مكه حركت مى نمايند و در سر راهِ مكه مكرّمه به «مسجد شجره»(كه در ذو الحليفه واقع شده) و ميقات و مكان مُحرم شدن است مى رسند؛ پس اعمال فیش حج عمره مفرده با احرام در همين مكان به ترتيب ذيل آغاز مى شود:
1 ـ در ابتدا شخص، جامه احرام بر تن مى كند و با نيتِ احرام، لبّيك مى گويد، يعنى «محرم» مى شود.
2 ـ بعد از مُحرم شدن به سوى مكه معظّمه حركت مى نمايد و در مكه گرد كعبه مشرّفه طواف انجام مى دهد، يعنى هفت مرتبه دور خانه خداوند متعال، مى گردد.
3 ـ بعد از طواف، دو ركعت نماز طواف، در پشت مقام
1 ـ مسجد شجره يكى از ميقاتهاى پنج گانه و مهمترين آنهاست كه در فاصله هشت كيلومترى مدينه منوره واقع است و با فیش مکه مكرمه حدود 490 كيلو متر فاصله دارد.
ابراهيم عليه السلام بجا مى آورد.
4 ـ بعد از آن، هفت مرتبه، مسافت بين «صفا» و «مروه» را مى پيمايد، يعنى سعى بين صفا و مروه را انجام مى دهد.
5 ـ بعد از سعى، «تقصير» مى كند. يعنى ناخن مى گيرد، يا مقدارى از مويش را مى چيند، و تراشيدن سر نيز جايز بلكه افضل است.
6 ـ بعد از تقصير يا سرتراشيدن، هفت مرتبه دور خانه خدا به نيت طواف نساء مى گردد.
7 ـ بعد از طواف نساء، دو ركعت نماز طواف نساء، در پشت مقام ابراهيم عليه السلام بجا مى آورد.
فیش حج عمره مفرده
1 ـ همين كه كسى قصد دارد قربة إلى اللّه  براى فیش حج عمره مفرده، محرم شود، نيّت او محسوب مى شود و گفتن لفظى واجب نيست ولى اگر خواست آن را به زبان بياورد، مى تواند اين جمله را با قصد، بگويد: «مُحرم مى شوم به نيّت فیش حج عمره مفرده قربةً إلى اللّه ».
2 ـ اگر كسى هنگام احرام براى فیش حج عمره مفرده اشتباها نيّت عمره تمتع نمود، اگر به قصد وظيفه بوده، فیش حج عمره مفرده محسوب مى شود و تكرار لازم ندارد.
مكان احرام فیش حج عمره مفرده
1 ـ افرادى كه از ميقات يا محاذات آن عبور مى كنند، مكان مُحرم شدن آنها، يكى از ميقات هاى پنج گانه است كه در احرام عمره فیش تمتع، گرديد.
2 ـ افردى كه در خود مكه هستند و مى خواهند فیش حج عمره مفرده بجا آورند، مكان مُحرم شدن آنان نزديكترين فاصله خارج از حرم يعنى:
«ادنى الحِلّ» است، كه بهتر است از يكى از مكانهاى «تنعيم» «جعرانه» و «حديبيه» باشد.
3 ـ افرادى كه از مسجد تنعيم براى فیش حج عمره مفرده مُحرم شوند بنابر احتياط واجب نمى توانند در روز ماشين سقف دار سوار شوند.
گذشتن بدون احرام از ميقات در فیش حج عمره مفرده
اگر كسى به هر دليل از ميقات بدون احرام گذشت و وارد مكه شد لازم نيست به ميقات برگردد، و ظاهرا كافى است كه از ادنى الحل مُحرم شود.
چگونگى خارج شدن از احرام فیش حج عمره مفرده
1 ـ افرادى كه جهت فیش حج عمره مفرده مُحرم شده اند بعد از اين كه عمل پنجم، يعنى تقصير يا سر تراشيدن را انجام دادند، همه محرّمات احرام بر آنها حلال مى شود مگر آنچه كه از امور زناشويى بر آنها حرام شده بود كه با انجام دادن طواف نساء و نماز آن، آن جهت نيز حلال مى شود.
2 ـ اگر كسى بعد از احرام، اعمال لازم را انجام ندهد و يا آن اعمال را به صورت باطل انجام دهد، به حالت احرام باقى مى ماند؛ و اگر محرّمات احرام را عمدا مرتكب شود، بر او ـ با تفصيلى كه گذشت ـ كفّاره لازم مى شود.
تكرار عمره
1 ـ تكرار عمره مانند تكرار فیش حج، مستحب است.
2 ـ پى در پى انجام دادن دو عمره ـ بنابر اظهر ـ مانعى ندارد و نياز به فاصله ندارد؛ هر چند احتياط مستحب آن است كه ده روز بين دو عمره فاصله شود، يا عمره دوّم در ماهى غير از ماه احرام عمره اوّل باشد.
افرادى كه بدون احرام مى توانند به فیش مکه مكرّمه وارد شوند
وارد شدن به مكه مكرمه بدون احرام، جايز نيست، مگر براى برخى افراد كه از اين حكم استثناء شده اند:
1 ـ افرادى كه زياد بايد رفت و آمد نمايند، مانند راننده و امثال آن.
2 ـ افرادى كه فیش حج عمره مفرده بجا آورده اند و هنوز ماه احرام سابق آنها به پايان نرسيده است،هر چند اگر احتياط نمايند خوب است.
3 ـ افرادى كه به سن بلوغ نرسيده اند ـ مانند اطفال و كودكان ـ و نيز مجانين مى توانند بدون احرام به مكه مكرّمه وارد شوند، هرچند مُحرم نمودن آنها با شرايط، مانعى ندارد.
افرادى كه در فیش حج عمره مفرده، جلوتر از ميقات مى توانند مُحرم شوند
1 ـ افرادى كه نذر نمايند كه جلوتر از ميقات مُحرم شوند، احرام آنها قبل از ميقات، صحيح است.
2 ـ كسى كه مى خواهد فیش حج عمره مفرده را در ماه رجب انجام دهد و بترسد كه اگر بخواهد در ميقات مُحرم شود، موفق به عمره در ماه رجب نشود، براى چنين شخصى جايز است كه زودتر مُحرم شود هر چند به ميقات نرسيده، و براى او عمره رجبيّه محسوب مى شود، هر چند كه اعمال را در ماه شعبان انجام دهد.
طواف نساء در فیش حج عمره مفرده
1 ـ انجام دادن طواف نساء و نماز آن قبل از تقصير، جائز نيست و اگر از روى ضرورت يا جهل يا نسيان مقدم شود، كفايت مى كند.
2 ـ قبل از انجام دادن طواف نساء در فیش حج عمره مفرده، انجام دادن فیش حج عمره مفرده ديگر جائز است ولى طواف نساء و نماز آن را دو مرتبه بايد بجا آورد.
3 ـ اگر كسى چندين فیش حج عمره مفرده انجام داده باشد و طواف نساء انجام نداده باشد يك طواف نساء براى همه آنها كافى نيست.
4 ـ كسى كه طواف نساء را در فیش حج عمره مفرده ترك كرده، بايد آن را بجا آورد، و طواف نساى فیش حج از آن كفايت نمى كند.
انجام فیش حج عمره مفرده بدون غسل جنابت
اگر كسى جنب بوده و غسل نكرده يا غسل او باطل بوده و بعد از عمره و مراجعت به وطن متوجه شده، چنانچه بازگشت براى او مقدور نباشد، بنابر احتياط نائب بگيرد كه از طرف او طواف و نماز و سعى را بجا آورد و نائب بعد از سعى به وى خبر دهد تا خود او تقصير نمايد و بعد از تقصير وى، نائب طواف نساء و نماز آن را بجا آورد، چنين شخصى تا نائب اعمال را انجام نداده از محرمات احرام دورى نمايد.

منبع : Behjat.ir

فیش حج, فیش حج تمتع, فیش حج عمره, فیش حج عمره مفرده, خرید و فروش فیش حج, آموزش مناسک حج تمتع, آموزش مناسک حج عمره, آموزش مناسک حج عمره مفرده

احكام محصور ومصدود در خرید فروش فیش حج

آخرین احکام فیش حج در سایت فیشحج:

فیش حج - محصور : به كسى كه بعد از مُحرم شدن مريض شود و نتواند اعمال عمره يا فیش حج را انجام دهد، «محصور» مى گويند و داراى احكام خاصى است كه بيان مى شود.
حصول بيمارى و حصر قبل از احرام فیش حج
اگر كسى بعد از اعمال عمره تمتع و قبل از احرام براى فیش حج، محصور شود اگر فیش حج بر وى مستقر بوده، احتياط آن است كه براى فیش حج اِفراد و عمره مفرده بعد از آن، نائب بگيرد.
كسى كه براى او «حصر» رخ مى دهد چند حالت دارد:
حصول بيمارى و حصر قبل از رسيدن به مكه
اگر كسى در عمره به سبب مريضى، نتواند بعد از احرام خود را به مكه معظّمه برساند، بايد قربانى نمايد؛ و بنابر احوط و مشهور، مكان ذبح آن مكه معظّمه است به اين صورت كه قربانى را به آنجا مى فرستد و شخصى را وكيل مى نمايد و وقت ذبح را مشخص مى نمايد تا بعد از اين كه ذبح توسط وكيل انجام شد، تقصير نمايد.
3 ـ اگر كسى در فیش حج بعد از احرام نتواند به سبب مريضى خود را به وقوف عرفات و مشعر برساند، بايد قربانى نمايد و مكان ذبح ـ بنابر احوط و مشهور ـ «منى» است و زمان ذبح نيز بنابر احوط روز عيد است و ترتيبى كه در فرض قبل، مطرح شد در اين فرض نيز رعايت مى شود.

تذكر:
بعد از تقصير همه محرّمات احرام غير از امور زناشويى بر چنين شخصى حلال مى شود و چنانچه شخصى كه حجِ واجب بر عهده اش بوده درسال آينده فیش حج را با طواف نساء انجام ندهد، بر او امور مربوط به زناشويى حلال نمى شود؛ و اگر در سال آينده قدرت بر فیش حج نداشته باشد، بعيد نيست كه استنابه كافى باشد؛ و شخصى كه فیش حج او مستحبى بوده با نائب گرفتن در خصوص طواف نساء، آن امور بر او حلال مى شود.
حصول بهبودى نسبى بعد از فرستادن قربانى
كسى كه در فیش حج، محصور شده و قربانى فرستاده اگر مريضى او بهبودى يابد و گمان كند يا احتمال دهد كه مى تواند فیش حج را درك نمايد، واجب است خودش را برساند و چنانچه هر دو موقف يا يكى را به نحوى كه گذشت، درك نمايد، فیش حج او صحيح است و اگر نتواند هر دو موقف يا يكى را ـ به نحوى كه گذشت ـ درك نمايد به وسيله عمره مفرده از احرام خارج مى شود البته در صورتى كه ـ بنابر احتياط ـ قبل از فوت فیش حج، به وسيله ذبحِ قربانى، از احرام خارج نشده باشد.
كسى كه واجبات منى را نتواند انجام دهد
اگر كسى مريض شود و فقط مناسك منى را نتواند انجام دهد، حكم محصور بر او جارى نمى شود، بلكه براى رمى و قربانى نائب مى گيرد
و خودش حلق يا تقصير مى نمايد و به مكّه معظّمه رفته و مناسك آنجا را بجا مى آورد.
مريضى كه اعمال مكه را نتواند انجام دهد (بعد از منى)
اگر كسى بعد از درك وقوف عرفات و مشعر و اعمال منى، فقط اعمال مكه را نتواند بجا آورد، ظاهر اين است كه واجب است جهت انجام اعمال مكه نائب بگيرد و بعد از عمل نائب، همه محرّمات احرام حتى امور زناشويى، بر او حلال مى شود.
حكم فیش حج سال آينده محصور
شخصى كه محصور شده اگر استطاعتش تا سال بعد باقى بماند يا از سالهاى پيش فیش حج بر او واجب شده باشد، به وسيله فرستادن قربانى و بيرون آمدن از احرام، فیش حج از او ساقط نمى شود و بايد در سال بعد به فیش حج برود.
2 ـ مصدود
«مصدود» كسى است كه بعد از مُحرم شدن براى عمره يا فیش حج، از انجام دادن اعمال، منع شود و راهى ديگر نداشته باشد و داراى احكام خاصى است كه به يارى خداوند متعال بيان خواهد شد.
اقسام مصدود
شخص مصدود و ممنوع از اعمال داراى چند حالت است:
1 ـ مصدود از عمره: در جاى خود به نيّت خروج از احرام قربانى نمايد و از احرام خارج شود و بنابر احتياط حلق يا تقصير را به آن ضميمه نمايد.
2 ـ مصدود از فیش حج: چنانچه قبل از موقف عرفات و مشعر براى او
ممنوعيّت حاصل شود، وظيفه اش آن است كه در همان محل (محل ممنوعيت) قربانى نمايد و بنابر احتياط حلق يا تقصير هم بنمايد.
ميزان تحقق و عدم تحقق مصدوديّت
كسى كه از يكى از دو موقف (عرفات و مشعر) ممنوع شود در صورتى كه بر موقف ديگرى قدرت داشته باشد، بنابر اظهر حكم مصدود بر او جارى نمى شود و در صورت كلّى هر گاه فیش حج صحيح از مكلّف صورت گيرد به هر نحوى كه باشد اگر چه به گونه اضطرارى آن، حكم مصدود بر او جارى نمى شود.
3 ـ اگر از اعمال منى بعد از وقوف عرفات و مشعر، ممنوع شود فیش حج او صحيح و تمام است و براى رمى و بقيه اعمال نائب مى گيرد و پس از آنكه نائب عمل را انجام داد به وسيله سر تراشيدن از احرام خارج مى شود و اگر همان سال نتوانست نائب بگيرد سال بعد نائب مى گيرد و بعيد نيست كه به وسيله قربانى در همين سال از احرام خارج شود هر چند بايد در سال بعد نائب بگيرد.
4 ـ كسى كه بعد از اعمال منى از اعمال مكّه ممنوع شود اگر خودش نتوانست بجا آورد نائب بگيرد؛ و اگر در همان زمان نتوانست نائب بگيرد، تا آخر ذى الفیش حجة نائب بگيرد؛ و اگر آن هم ممكن نشد، در سال آينده نائب بگيرد و در خروج از احرام در همين سال به وسيله قربانى مثل مساله قبلى است.
5 ـ كسى كه بعد از اعمال مكّه در مكه باشد و از بيتوته در منى و رمى جمرات ممنوع شود، فیش حج او تمام است وبراى رمى در صورت امكان همان سال نائب مى گيرد و در صورت عدم امكان، در سال بعد نائب مى گيرد.
نوع قربانى
1 ـ در تمامى موارد مصدوديّت، قربانى شتر يا گاو يا گوسفند كافى است.
2 ـ مصدودى كه نتواند قربانى نمايد، در احرام باقى مى ماند و در اينجا قربانى جايگزين ندارد و بايد اگر چه به قرض گرفتن هم باشد آن را تهيّه و ذبح نمايد و از احرام خارج شود.
2 ـ كسى كه قربانى همراه خود برده و مصدود شود، كشتن همان قربانى كافى است و قربانى ديگرى بر او واجب نمى شود.
كسى كه فیش حج خود را فاسد كرده و بعد از آن مصدود شود
كسى كه فیش حج خود را فاسد كرده و بعد از آن مصدود شود، لازم است علاوه بر قربانى جهت خارج شدن از احرام، كفّاره اِفساد فیش حج را نيز بدهد و فیش حج را در سال آينده بجا آورد اگر چه فیش حج فاسد شده مستحبى باشد؛ و احوط آن است كه يك فیش حج قضايى كافى نيست و بايد بنابر احتياط دو فیش حج بجا آورد، بلكه در صورت استقرار وجوب فیش حج، وجوب تعدّد فیش حج خالى از وجه نيست و در غير صورت استقرار وجوب فیش حج، فقط يك فیش حج افساد عقوبتى لازم است.

آموزش مناسک حج, تعاریف حج, تعاریف فیش حج, خرید و فروش فیش حج, شرایط قانونی فیش حج, خرید و فروش فیش حج, فیش حج, فیشحج

منبع : Behjat.ir